Het doel van Samenwerken aan Kunstwerken is om door middel van samenwerking bij te dragen aan het verkleinen, versnellen, versoberen, en verduurzamen van de kunstwerkopgave, waarmee we tevens de stabiliteit van het HWBP vergroten. Samenwerking staat centraal in onze aanpak, en we zetten hiervoor productiestraten op. Deze productiestraten worden ontworpen om verschillende waterschappen samen te brengen in één project, waarbij samenwerking op diverse manieren kan worden gezocht. Waterschappen kunnen bijvoorbeeld gezamenlijk optrekken vanwege overeenkomsten in het type kunstwerk, vergelijkbare omgevingskenmerken, gedeelde monumentale status, of een gelijk faalmechanisme, enzovoort. De samenwerking kan ook vorm krijgen in de projectaanpak, bijvoorbeeld door projecten seriematig of parallel uit te voeren, een gezamenlijk IPM-team op te zetten, of een 3-fasencontract te implementeren. Er is dus heel veel mogelijk!
De voordelen van samenwerking zijn talrijk. Door samen te werken, kunnen we de opgave uit het HWPB beter aan. Samen krijgen we de opgave beter in beeld, kunnen we innovatiever ontwerpen, slimmer organiseren en mogelijk goedkoper realiseren. Bovendien leidt de samenwerking tot meer uitwisseling: we kunnen bij elkaar kijken, leren van elkaar en een beroep doen op elkaars ervaringen. Tot slot is de samenwerking met kennisinstellingen en marktpartijen hard nodig: zij ontwikkelen de kennis en kunde en beschikken over het ondernemerschap dat nodig is om onze opgave op tijd te voltooien.
Op deze pagina delen we updates en geleerde lessen, dus: houd de site in de gaten! Als je openstaat voor samenwerking en innovatieve ideeën hebt over hoe dit aan te pakken, laat het ons dan vooral weten en stuur een e-mail naar sk@hhnk.nl.
Werksessie Betrouwbaarheid Sluiting – 20 februari 2025
Op 20 februari organiseerde het project Samenwerken aan Kunstwerken een werksessie over het faalmechanisme Betrouwbaarheid Sluiting. Ruim 25 deelnemers van diverse waterschappen gingen met elkaar in gesprek over actuele vraagstukken en knelpunten bij de beoordeling van kunstwerken. De bijeenkomst bood ruimte voor reflectie, kennisuitwisseling en het ophalen van behoeften voor samenwerking en ondersteuning. Ook hebben de aanwezigen een aantal presentaties gekregen die inzicht gaven in de problematiek.
De kennis over kunstwerken en de beoordeling ervan staat onder druk, doordat het aantal ervaren waterschappers geleidelijk afneemt. Enerzijds komt dit door vergrijzing, anderzijds doordat jongere collega’s minder geïnteresseerd zijn in het langdurig uitvoeren van dezelfde werkzaamheden. Zij wisselen vaker van taak en daarmee van werkaspect – een herkenbaar maatschappelijk fenomeen van deze tijd. Geconcludeerd kan worden dat het stimuleren en interesseren van waterschappers om kunstwerken ook als een uitdagend werkaspect te zien is/wordt noodzakelijk.
Belangrijke inzichten uit de dag:
- Pragmatisme gewenst: Veel deelnemers ervaren de huidige beoordeling als te theoretisch. Er is behoefte aan meer ruimte voor beheerdersoordeel, "expert judgement" en gezond verstand.
- Faalkansbegroting: Bij het faalmechanisme Betrouwbaarheid Sluiting is de standaard faalkansruimte 4%, wat resulteert in een strenge faalkanseis. Dit kan het lastig maken om het kunstwerk op dit mechanisme te laten voldoen. Tijdens de presentaties hebben de waterschappen het inzicht verkregen dat ze als beheerder vrij zijn om hiervan af te wijken (indien mogelijk).
- “Het verhaal van het kunstwerk” centraal: Naast cijfers moet ook de praktijkkennis over het functioneren van kunstwerken en hun onderhoudsstatus leidend zijn.
- Faalkans versus werkelijkheid: De berekende faalkans sluit in de praktijk soms niet aan bij het ervaren risico. Dit roept vragen op over de toepasbaarheid van de huidige methoden en leidt tot de suggestie om vaker te vertrouwen op een pragmatischer beheerdersoordeel als aanvullende of alternatieve benadering.
- Toetsfrequentie ter discussie: Waterschappen hanteren uiteenlopende frequenties voor testen en inspecties. Er is behoefte aan heroverweging van de richtlijnen (1x testen, 2x inspecteren per jaar).
- Samenwerking en kennisdeling cruciaal: Deelnemers gaven aan meer gebruik te willen maken van elkaars kennis, praktijkervaringen en draaiboeken, en toonden zich bereid om collega’s actief te ondersteunen. Platforms en netwerken bestaan, maar worden nog onvoldoende benut.
Vervolgbehoefte:
Deelnemers vragen om:
- Een open gesprek over 'best practices' en beoordelingsaanpakken
- Meer ondersteuning bij beoordeling en het toepassen van expert judgement
- Regie op kennisontwikkeling (ook m.b.t. historische kunstwerken en tooling). Het beoordelen van kunstwerken is nog niet volledig eenduidig en wordt niet door iedereen op eenzelfde wijze geïnterpreteerd. RWS is bezig om de richtlijnen scherper en eenduidiger te krijgen maar dat proces is nog niet afgerond en uit de bijeenkomst komt naar voren dat een goed uitgewerkte richtlijn met voorbeelden gaat helpen. De uitwerking van RWS met het adviesbureau loopt vertraging op door financiële dekkingsproblemen waarvoor het denkbaar is dat het HWBP een kleine bijdrage verstrekt zodat het dit jaar nog kan worden afgerond en daarmee beschikbaar gesteld kan worden aan de waterschappen.
- Duidelijkheid over beschikbare samenwerkingsverbanden en prioriteiten
Als SK zijn we op dit moment nog bezig hoe we daar een advies aan kunnen koppelen in onze eindrapportage in samenhang met het aspect van kennisdeling en kennisborging.
De dag werd als waardevol ervaren. De werksessie maakte duidelijk: de kracht zit in verbinding – tussen mensen, kennis en systemen.
