Versions Compared

Key

  • This line was added.
  • This line was removed.
  • Formatting was changed.

...

Technisch en Milieu

Hoeveelheid water

~ ~ ~

  • In Flevoland wordt jaarlijks ongeveer 28 miljoen m3 RWZI-effluent per jaar geproduceerd. Deze hoeveelheid is van dezelfde ordegrootte als de drinkwatervraag. Wanneer de drinkwatervraag groeit zal de hoeveelheid effluent naar verwachting meegroeien.
  • Het grootste deel van het effluent kan teruggewonnen en hergebruikt worden. Het uiteindelijke percentage hangt af van de gebruikte zuiveringsmethoden. De beschikbare hoeveelheid water kan aan een zeer groot deel van de drinkwatervraag voldoen. (Stowa deltafact, EU 2016, Stowa 2010)
  • Als deze bron voor de productie van industriewater wordt ingezet zou de drinkwatervraag mogelijk kleiner kunnen worden (zie de uitgewerkte bron Industrie loskoppelen van het drinkwater).
Beschikbaarheid over de tijd
  • Beschikbaarheid is relatief constant, hoewel er dag-nacht ritmes en afvoerpieken van neerslag (bij niet-gescheiden riolering) voorkomen.
Geografische schaal
  • Waterwinning is mogelijk nabij een RWZI. RWZI's liggen meestal niet ver van woonkernen, dus niet ver van het afnamegebied.
  • RWZI's kunnen gezien worden als een relatief grote puntbron van water. De schaal kan per RWZI sterk verschillen.
Mate van ontwikkeling
  • Dit type bron wordt reeds voor drinkwater ingezet in andere landen (België, Namibië, Singapore en Australië, al dan niet in combinatie met bodempassage). De techniek is voorhanden. (Voorbeeld Singapore, voorbeeld Namibië, voorbeeld België, voorbeeld Australië).
  • Verder zijn er op dit moment verscheidene pilots bezig waarbij nieuwe technieken worden getest om medicijnresten uit afvalwater te halen binnen de RWZI (H2O, 2018) (Waterforum, 2018). Als deze zogenaamde 'vierde zuiveringsstap' operationeel wordt binnen RWZI installaties, zou een pilot met het hergebruik van RWZI-effluent technisch gezien vrij snel kunnen plaatsvinden (termijn 5-10 jaar).
  • RWZI effluent wordt in Nederland al wel ingezet voor de productie van proceswater voor de industrie (Evides, 2019).
Energiegebruik
  • Het energiegebruik zal bij gebruik van gangbare technieken niet veel verschillen van de energievraag van de zuivering van oppervlaktewater, maar vergaande zuivering zoals geavanceerde oxidatie (om medicijnresten uit het water te halen) heeft een hoog energieverbruik.
Impact op omgeving
  • Een mogelijk gevolg is verminderde afvoer op oppervlaktewateren vanwege het wegvallen van de stroom aan RWZI-effluent. Mogelijk is daarom meer doorspoeling nodig. Daarnaast zal het hergebruik zorgen voor een verminderde lozing van verontreinigende stoffen op het oppervlaktewater.

Robuustheid

= kwantiteit

= kwaliteit

  •   Robuuste hoeveelheid water, omdat RWZI installaties een constante effluentstroom hebben.
  • Minder robuust, omdat er kwaliteitsschommelingen kunnen Er kunnen kwaliteitsschommelingen optreden. Daarom is voor de productie van drinkwater een zeer robuuste zuivering (in combinatie met een overbruggingsvoorraad in geval van problemen) essentieel. De biologische zuivering binnen de RWZI is kwetsbaar voor bijvoorbeeld lozingen van drugsafval, waardoor het slib soms vervangen moet worden.
     er iets mis kan gaan waardoor het RWZI water niet van goede kwaliteit is. Als er dan geen verdunning plaatsvindt van het effluent in oppervlaktwater, maar het effluent direct naar een drinkwaterzuiveringsinstallatie gaat, kan het zijn dat er schadelijke stoffen in het drinkwater terecht komen. Daarom moet goed gekeken worden waar dit water voor wordt gebruikt. Het zou namelijk ook (in eerste instantie) binnen de industrie gebruikt kunnen worden, waar de kwaliteitseisen voor proceswater minder hoog zijn dan voor drinkwater. Ook bij het gebruik van RWZI-effluent als proceswater neemt de druk op het drinkwater af (zie de uitgewerkte bron Industrie loskoppelen van het drinkwater).
  • Het is niet bekend of, naast chemie en microbiologie, andere parameters zoals watertemperatuur invloed hebben op de robuustheid van het gebruik van RWZI-effluent.

Zuiveringslag
  • Een intensievere drinkwaterzuiveringsslag dan nu wordt toegepast is hierbij nodig. Deze intensievere zuiveringsslag richt zich vooral op pathogenen en microverontreinigingen, zoals geneesmiddelen. RO (reverse osmosis) houdt de meeste microverontreinigingen tegen, maar een aantal organische microverontreinigingen, zoals bijvoorbeeld de geneesmiddelen metformine en guanylurea, kunnen niet uit het water gehaald worden door RO. Daarom is naast RO nog een zuiveringsslag nodig. Om dergelijke stoffen te verwijderen kan geavanceerde oxidatie worden toegepast in een zogenaamde vierde zuiveringsstap, dit proces is heel relatief duur vanwege hoge energiekosten(TKI CoRe Water, TKI Eflluent reuse,  TKI sluiten waterketen, TKI kringloopsluiting, TKI effluent reuse2)
  • Eventueel kan bodempassage worden toegepast voordat het effluent wordt opgewerkt tot drinkwater, maar dit is niet noodzakelijk. Bodempassage kan bijdragen aan een aanvullende desinfectie, een meer constante kwaliteit, maar ook aan een betere klantacceptatie.
Reststromen
  • Mogelijk ontstaan aanvullende reststromen uit aanvullende zuivering van effluent (bijvoorbeeld concentraat wanneer omgekeerde osmose (RO) als zuivering wordt toegepast).
Ruimtebeslag
  • Naast een al bestaande RWZI moet een drinkwaterzuiveringsinstallatie Drinkwaterzuiveringsinstallaties zouden in de buurt van RWZI's moeten komen.

Implementatie

Juridisch
  • Er worden in het drinkwaterbesluit eisen gesteld aan de minimale kwaliteit van de grondstof, waardoor effluent niet de eerste keus is. Effluent heeft bovendien een ander juridische status dan bijvoorbeeld oppervlaktewater, hoewel het in de praktijk soms van dezelfde vergelijkbare kwaliteit kan zijn. Er bestaat onduidelijkheid of wetswijzigingen nodig zouden zijn voor het gebruik van RWZI-effluent. Een juridische scan zou hier meer duidelijkheid over kunnen bieden. Het gebruik van RWZI-effluent voor andere doeleinden dan drinkwater (bijvoorbeeld industriewater) is wel al mogelijk.

Financieel

€ €

  • De productiekosten zijn afhankelijk van zuiveringskosten. Gebruikelijke zuivering is vergelijkbaar met zuivering van oppervlaktewater en dit brengt daarom vergelijkbare kosten met zich mee. Zeer goede zuivering waarmee ook specifieke geneesmiddelen worden gezuiverd is veel duurder. Omdat drinkwater erg strikte kwaliteitseisen kent, wordt deze zeer goede zuivering aangeraden bij het produceren van drinkwater.

Bestuurlijk

  • De grootste bestuurlijke uitdaging is het omgaan met de perceptie van inwoners/klanten. Op sommige locaties wordt nu al oppervlaktewater vlak na een RWZI opgewerkt tot drinkwater, of wordt oppervlaktewater dat voor het grootste deel uit RWZI-effluent bestaat opgewerkt, zoals bij de Dommel. Echter, de consument vindt 'drinkwater uit oppervlaktewater' toch minder eng klinken dan 'drinkwater uit RWZI-effluent'. Experts vermoeden dat acceptatie bij gebruik als drinkwater veel tijd nodig zal hebben, maar dat de inzet van het effluent als industriewater veel sneller mogelijk is.

Organisatorisch

  • De koppeling van de drinkwatervoorziening aan afvalwaterzuivering vereist goede samenwerking tussen drinkwaterbedrijven en waterschappen. Verantwoordelijkheden omtrent zuivering en de kosten daarvan moeten samen gedragen worden. Mogelijk is nauwere samenwerking volgens het 'Waternet-model' een manier om dit in te vullen. 
  • Financiële en juridische prikkels zijn nodig om te zorgen dat de industrie deze bron gaat gebruiken.
Voorbeelden huidige implementatie

Maatschappelijk

Maatschappelijke kosten/baten

= kosten

= baten

  • Eventuele incidenten met drinkwater dat niet van voldoende kwaliteit is.
  • bron van voldoende zoet water
  • Betere kwaliteit oppervlaktewater
  • Geen extern water meer in oppervlaktewater
  • Herstel natuurlijke hydrologische cyclus
  • Geen snelle lozing meer van zoet (grond)water naar zee

Concurrentie met andere functies

  • Op het oppervlaktewater geloosd effluent vormt in hoog Nederland een bron van water voor de landbouw (onbewust hergebruik, KWR 2017) en wordt gebruikt om bijvoorbeeld beken op peil te houden. In het polderlandschap van Flevoland is dit waarschijnlijk niet van toepassing.

Perceptie gebruiker

  • In andere landen (vooral Amerika en Australie) bleek perceptie (de 'yuck' factor) een belangrijke drempel te zijn bij de inzet van effluent. Verwacht wordt dat dit ook in Nederland weerstand oproept. In Australie en Belgie is dit ondervangen door gebruik te maken van bodempassage.

Koppelkansen

  • Verwacht wordt dat Europese wetgeving over zuivering van restwater strenger zal worden. Uiteindelijk zal het onhoudbaar zijn om de huidige praktijk, waarin deels gezuiverd restwater op het oppervlaktewater wordt geloosd, in stand te houden. Het zal dan nodig zijn om aanvullende zuivering toe te passen. Wanneer effluent wordt gezuiverd tot schoon water, wordt hergebruik automatisch een optie. Deze twee ontwikkelingen (betere zuivering effluent en noodzaak tot gebruik alternatieve bronnen) kunnen samen ontwikkeld worden om te komen tot een kringloopsluiting.

Risico's

  • De kwaliteit van deze bron kan een risico vormen. Verder zijn er geen risico's bekend.