Image Removed

HTML
< <!--Hide page title--> <style> #title-heading { display:none; } .page-metadata { display:none; } </style>

De tool: Theorie

Deck of Cards

id	Theorie tabs

Software

Card

Ontwikkelingen

id	Schematisatie

Invoer

label

Stoffenbalansen

Schematisatie

Waterbalansen

Section

Ecologie

Column

Maatregelen

width

5%

Schematisatie

Section

Anchor
Schematisatie

Schematisatie70%30%

Column

width	60%

Een KRW-Verkenner schematisatie bestaat uit:

Gebiedskenmerken
- oppervlaktewater (waterlichamen)
- afwateringsgebieden
- onderlinge relatie (waterstromen)
Emissies
- water
- stoffen
Ecologische parameters
- inrichting
- beheer
Kaartmateriaal (zoals shapes)

Voor de invoergegevens maakt de KRW-Verkenner waar mogelijk gebruik van externe databases met beschrijvingen van de hydrologie, emissies en kenmerken van waterlichamen. Zo kan hydrologische informatie opgehaald worden van bestaande

waterkantiteitsmodellen

waterkwantiteitsmodellen (bijvoorbeeld SOBEK), emissiegegevens van de EmissieRegistratie en overige gegevens, zoals de inrichting van een waterlichaam of de verstuwingsgraad van lokale databases van waterbeheerders.

Column

width

5%

Image Removed

card

Column

width

Card

30%

Image Added

Card

id	Waterbalans
label	Waterbalans

Section

Column

width	5%

Waterbalans

De waterbalans wordt opgelost volgens

Column

width	60%

Op een vooraf vastgelegd netwerk

. Bronnen lozen geheel hun vracht

lozen waterbronnen (afwateringsgebieden, RWZI's etc) op een oppervlaktewatereenheid (SWU) of een afwateringsgebied (Basin). Een

afwateringsgebied loost zijn

SWU of een Basin loost eventueel wateroverschot op een of meerdere

oppervlaktewatereenheden. De verhouding tussen de ontvangende waterlichamen wordt vooraf vastgelegd. Een oppervlaktewatereenheid loost zijn wateroverschot vervolgens ook weer op een of meerdere waterlichamen

SWUs. De verdeling van het te lozen water is van te voren vastgelegd. De hoofd-afstromingsrichting is hiermee vastgelegd.

Naast de hoofd-afstromingsrichting kan,

waarbij de door het watersysteem worden getransporteerd, kunnen ook

door middel van vaste debieten tussen

oppervlaktewatereenheden

SWUs onderling en tussen

waterlichamen

SWUs en Basinswaterlichamen en afwateringsgebieden, een waterbeweging tegengesteld aan de hoofd-afstromingsrichting worden opgelegd.

Op deze manier kan er ook water tegengesteld aan de hoofd-afstromingsrichting stromen.

Dit is bijvoorbeeld

van belang bij de inlaat

nodig bij het inlaten van water of bij doorspoeling.

De

werking van het transport van water- en stoffen in de KRW-Verkenner kan worden uitgelegd met het onderstaande eenvoudige voorbeeld..

Image Removed

Drie van de bronnen ‘lozen’ op het afwateringsgebied, drie op het onderste waterlichaam. Daarnaast wordt er water ingelaten om het peil in het afwateringsgebied te kunnen handhaven

figuur hiernaast illustreert een klein watertransport netwerk. In dit figuur lozen drie bronnen op een Basin en drie bronnen op een SWU. Om het peil in het Basin te kunnen handhaven, wordt er water ingelaten. Dit water wordt vanuit het bovenste

waterlichaam

SWU ingelaten. De waterbalans van het

afwateringsgebied wordt

Basin is dan: 50 + 80 + 200 vanuit de bronnen, plus 40 inlaatwater. De totale stroom van het

afwateringsgebied

Basin naar het

waterlichaam wordt

SWU is dan 370 (hierbij

even voorbijgaand aan

uitgaande stromen als verdamping en wegzijging negerend). De waterbalans van het

onderste

SWU waterlichaam wordt dan: 370 + 8 + 20 + 50 + 40 – 40, waarmee het debiet van het onderste naar het bovenste

waterlichaam

SWU uitkomt op 448.

Column

width	5%

Column

width	30%

Image Added

Section

Column

width	5%

Column

width	60%

Wabacore

Het rekenhart van de waterbalans is

Bij het vastleggen van dergelijke retourstromen in het netwerk van waterlichamen en afwateringsgebieden is het van belang deze als een absoluut debiet op te geven.

wabacore

De waterbalans module wordt gevormd door de

het programma Wabacore. Dit is een steady state waterbalansen model

die

en is voor de

verkenner is

KRW-Verkenner opgezet als pre-processor voor de stofbalans.

De rekenkern krijgt

Op basis van de user interface, krijgt Wabacore de volgende informatie

van de user interface

door:

Alle rekeneenheden (segmenten

(rekeneenheden

) van de KRW-Verkenner schematisatie. De segmenten worden gevormd door de

afwateringseenheden en de oppervlaktewater eenheden.

SWUs en Basins.
De

relatie

links tussen de segmenten

, de links

.
Alle belastingen en onttrekkingen van water op de segmenten.

Wabacore maakt een stelsel vergelijkingen dat de waterbalans voor de segmenten weergeeft. De uitgangspunten daarbij zijn:

er is een

Een willekeurig aantal bekende

debieten

debieten tussen

segmenten

segmenten in het netwerk

of

en over

de

de randen

;

elk segment heeft 0, 1 of meer onbekende uitstromende debieten; en

.
Van

van

elk onbekend uitstromend debiet is bekend

welk deel

hoeveel (

percentage

in %) dit debiet van de totale uitstroming

uit het segment het omvat

is.

Dit

Per segment resulteert dit in een stelsel van vergelijkingen voor

de onbekende debieten. Per segment is er een waterbalansvergelijking, en daarnaast zijn er vergelijkingen die

de

verhoudingen tussen 2 of meer

onbekende

uitstromende

debieten

uit hetzelfde segment vastleggen

. Voor segmenten zonder onbekende uitstroming wordt om reken technische redenen een onbekende uitstroming toegevoegd. Als de invoer consistent is, zal dit debiet een waarde nul krijgen

. Het

en wordt

dan

, na het oplossen van het stelsel, weer verwijderd.

Oplossen vergelijkingen waterbalans

Het stelsel van vergelijkingen wordt eerst gereduceerd, door directe substitutie van vergelijkingen

met slechts

, tot 1 onbekende. Dit wordt herhaald totdat er geen direct oplosbare vergelijkingen meer zijn. In fysische termen betekent dit dat lijnvormige strengen van segmenten die aan het "vermaasde" netwerk vastzitten opgelost worden. Het resterende stelsel wordt opgelost via directe

matrixinversie

matrix-inversie volgens de LU-decompositie-methode. Deze aanpak is gekozen omdat directe

matrixinversie

matrix-inversie voor grote stelsels (b.v. de landelijke applicatie, ca. 20 000 onbekenden) niet mogelijk is vanwege een te groot beslag op het interne geheugen.

Bij de landelijke applicatie bleek dat de reductie van het stelsel door directe substitutie zeer effectief is en dat het resterende stelsel zeer beperkt was (enkele honderden onbekenden).card

Column

width	5%

Column

width	30%

Card

id	Stofbalans
label	Stofbalans

Column

width	5%

Stofbalans

In de KRW-Verkenner wordt een vereenvoudigde beschrijving gegeven van het stoftransport door een gebied.

Column

width	60%

Alle inkomende en uitgaande

balansposten

stofstromen moeten vooraf aan de KRW-Verkenner worden opgegeven. De benodigde gegevens zijn te verkrijgen uit verschillende databronnen

. Denk daarbij aan

, zoals:

Meetgegevens van het te beschrijven watersysteem

;

Landelijke databases

, zoals

(bijvoorbeeld de Emissieregistratie

; en/ofmodelstudies

)
Modelstudies (bijvoorbeeld

STONE), of uit de landelijke Emissieregistratie.Bedenk goed dat al

ANIMO)

Omdat deze databronnen met onzekerheden omgeven zijn

. Een

, is een goede analyse van de

aanwezige gegevensbronnen in het beschouwde gebied moet worden uitgevoerd, voordat wordt begonnen

beschikbare data nodig voordat er begonnen wordt met het vullen van de KRW-Verkenner.

Voorafgaand aan het oplossen van de stofbalans, heeft de KRW-Verkenner al een waterbalans opgelost

. De

omdat de waterbalans

vormt

een belangrijke input bron

van

is voor de stofbalans. De

afvoer

water- en

vracht

stofafvoer uit een bovenstrooms

‘bakje’

segment wordt als

in-post opgelegd aan

invoer gebruikt door een benedenstrooms

bakje en zal dan ook de concentratie in het benedenstroomse bakje beïnvloeden.Met behulp van

segment en het bovenstrooms segment beïnvloedt daarmee dus de stofconcentratie van het benedenstrooms segment. In principe kan de KRW-Verkenner

kan de gebruiker in principe

alle stoffen doorrekenen

. Standaard

, maar standaard zijn er vier stoffen

hard vanuit het UI opgenomen. Deze vier stoffen (TotaalN, TotaalP, Chloride en BZV) hebben een relatie met de ecologische module van de KRW-Verkenner

opgenomen: totaal stikstof, totaal fosfaat, chloride en het biologisch zuurstofverbruik (BZV). Deze vier stoffen zijn nodig voor de ecologische module en kunnen daarom niet worden gewijzigd

. Naast deze vier stoffen kan de gebruiker iedere stof toevoegen die hij of zij wil

.

Steady State oplossing

De KRW-Verkenner maakt, net als de waterbalans, gebruik van een steady state oplossing. Dat wil zeggen dat voor een rekeneenheid (

basin

SWU of

SWU

Basin) het volgende geldt:

Image Modified

Waarin:

M

Massa

Waar M staat voor massa (g)

, Qin

Instromende

voor instromende debieten (m3/s)

, Qout

Uitstromende

voor uitstromende debieten (m3/s)

Cin

Concentratie van stof

, Cin voor stofconcentraties van het instromende

bakje

debiet (g/m3)

C

Concentratie van stof in het rekenbakje

V

Volume van de rekeneenheid

, C voor de stofconcentratie in het segment, V voor het volume van het segment (m3)

k

Afbraakconstante

en k de afbraakconstante van een stof (1/d)

Retentie

De afbreekconstante in de KRW-Verkenner

. De afbraakconstante kan per stof worden opgegeven

. Daarnaast kan de gebruiker de afbreekconstante temperatuur afhankelijk maken. De

en kan temperatuurafhankelijk worden gemaakt. Voor de afbraakconstante wordt de volgende formulering wordt gebruikt:

Image Modified

Waarin:

k

Afbraakconstante

Waar k20 staat voor de afbraakconstante bij 20 °C (1/d)

K20

Afbraaksconstante bij 20° Celcius (1/d)

θ

Temperatuurscoefficient, default is

, θ voor de temperatuurscoëfficiënt (default 1.047 (-)

T

Watertemperatuur (° Celcius)

Daarnaast

) en T voor de watertemperatuur (°C). Daarnaast is de retentie ruimtelijk differentieerbaar door middel van een "Tag" aan een

oppervlaktewater node of een basin.card

SWU of Basin toe te kennen.

Column

width	5%

Column

width	30%

Card

id	Ecologie
label	Ecologie

Section

Column

width	5%

anchor

Column

Ecologie

width

Ecologie

60%

Ecologie

Ecologische

Op basis van kennisregels

kunnen worden gebruikt om veranderingen in EKR-

worden de effecten van maatregelen op de EKR scores van de vier biologische kwaliteitselementen (

macrofyten

overige waterflora, fytoplankton, macrofauna

,

en vissen

en fytoplankton) te berekenen op waterlichaamniveau na het nemen van maatregelen.

De ecologische rekenkern van de KRW-Verkenner bevat meerdere rekenmodulen (zie onderstaand figuur). Op hoofdlijnen wordt onderscheid gemaakt tussen twee hoofdmethoden:

Regionale kennisregels; en
Landelijke kennisregels

Image Removed

De hoofdmethode wordt bepaald door het KRW-watertype. In onderstaande tabel

) berekend. De KRW-Verkenner versie 2.3 bevatte 2 rekenmodulen die de EKR scores op verschillende manieren berekend. De 2 rekenmodulen worden onderscheiden op basis van het KRW-watertype en worden geclassificeerd als rijkswater of regionaal water. In onderstaande tabellen zijn de typen weergegeven.

Bij

Met het importeren of genereren van rekeneenheden

in de Verkenner

wordt het watertype en

dus ook

de

hoofdmode

daarbij behorende rekenmethode gezet. In

het geval van bijvoorbeeld een M3 wordt de rekenmethode op Regionaal gezet. Bij een R7 zal de methode op Ecotopen gezet worden. Sommige watertypen ondersteunen twee methoden, namelijk de M14 en M20. Standaard wordt dan gebruik gemaakt van de Regionale methode.

de nieuwe versie van de KRW-Verkenner 2.4.1 is de module met de zogenaamde “ecotopenmethode” voor de Rijkswateren niet meer opgenomen. De reden hiervoor is dat er gewerkt wordt aan een andere, meer transparante, methode die ook meer mogelijkheden voor de gebruiker biedt. Hieronder wordt kort de stand van zaken voor de regionale wateren en de Rijkswateren beschreven.

Regionaal

De regionale kennisregels zijn gebaseerd op data van regionale wateren. De data is opgeslagen in een database die door Royal HaskoningDHV wordt beheerd. De database bevat relaties tussen EKR-score en verschillende waterkwaliteit- en inrichtingsvariabelen voor een groot aantal waterlichamen. Voor de regionale ecologische toepassing van de KRW-Verkenner kan de gebruiker kiezen uit drie methoden:

Regressiebomen,
Random forest, Royal HaskoningDHV
PUNN neuraal network, Witteveen+Bos.

De random forest methode heeft de meest voorspellende kracht (Van der Linden et al., 2021) en is daarom de default ecologie methode voor regionale toepassingen. Alle drie de methoden zijn opgenomen in de KRW-Verkenner versie 2.4.1 en kunnen worden geselecteerd. De KRW-watertypen zijn ingedeeld in 10 clusters (zie de 2 tabellen hieronder). Per cluster zijn rekenregels afgeleid per biologisch kwaliteitselement waarbij een aantal stuurvariabelen van belang zjin (zie tabel verder naar beneden). Voor de benodigde invoer voor de stuurvariabelen kan de gebruiker de KRW-Verkenner de chemische variabelen laten berekenen of de gebruiker kan hiervoor metingen gebruiken

Beschrijving en vergelijking van de drie methoden, Deltares rapport 2021: download hier.

Rijkswateren

De “ecotopenmethode” was gebaseerd op een vaste soortensamenstelling per ecotooptype. Maatregelen konden worden doorgerekend door het oppervlak van de verschillende ecotopen in een waterlichaam te veranderen om vervolgens via oppervlakte gewogen dit te vertalen in een verandering in de EKR-score. Problematisch aan deze methode is dat er geen onderscheid gemaakt kan worden in de kwaliteit van een ecotoop. Daarnaast bleek dat de beperkte resolutie van de ecotoopkaarten van de rivieren een beperking zijn.

De nieuwe methode waaraan wordt gewerkt heeft een andere aanpak. De beschikbare data vanuit uitgebreide monitoringsprojecten in Nederland heeft omvangrijke datasets opgeleverd waaruit de relatie tussen milieufactoren en het voorkomen van soorten afgeleid kan worden: de zogenaamde dosis-respons modellen. Deze modellen vertalen de combinatie van milieufactoren naar het wel of niet voor kunnen komen van soorten in een waterlichaam. De dosis-respons modellen zijn afgeleid voor de KRW kwaliteitselementen macrofyten, macrofauna en vissen. De afleiding van de modellen is gebaseerd op de toleranties van soorten per milieufactor: een soort kan per milieufactor voorkomen binnen bepaalde tolerantiegrenzen. Als op een bepaalde locatie de waarden van alle milieufactoren binnen de tolerantiegrenzen van een soort vallen, dan kan de soort op die locatie voorkomen. Op basis van de soorten die op een locatie kunnen voorkomen, wordt een soortenlijst opgesteld, waarmee onder andere de EKR-scores voor de KRW maatlatten kunnen worden berekend.

Voor meer achtergrondinformatie, zie het rapport en het bijbehorende addendum. Op 1 en 22 maart 2021 zijn een tweetal werksessies georganiseerd met vertegenwoordigers van de verschillende RWS-diensten om de eerste resultaten van de nieuwe methodiek te bespreken en verdere ontwikkelingsmogelijkheden te verkennen. De presentaties van beide werksessies zijn beschikbaar: werksessie 1 en werksessie 2.

Column

width	5%

Section

Column

width	45%

KRW-Watertype Rivieren	Cluster	Omschrijving	Rijkswater	Regionale wateren
R4	Langzaam stromende beken	Permanent langzaam stromende bovenloop op zand		x
R5	Langzaam stromende beken	Langzaam stromende middenloop/benedenloop op zand		x
R6	Langzaam stromende beken	Langzaam stromend riviertje op zand/klei		x
R7	Rivier/nevengeul	Langzaam stromende rivier/nevengeul op klei/zand	x
R8	Brakke tot zoute wateren	Zout getijdenwater (uitlopers rivier) op zand/klei	x
R12	Langzaam stromende beken	Langzaam stromende middenloop/benedenloop op veenbodem		x
R13	Snel stromende beken	Snel stromende bovenloop op zand		x
R14	Snel stromende beken	Snelstromende middenloop/benedenloop op zand		x
R15	Snel stromende beken	Snelstromend riviertje op kiezelhoudende bodem		x
R16	Rivier/nevengeul	Snelstromende rivier/nevengeul op zandbodem of grind	x
R17	Snel stromende beken	Snelstromende bovenloop op kalkhoudende bodem		x
R18	Snel stromende beken	Snelstromende middenloop/benedenloop op kalkhoudende bodem		x
R19	Doorstroommoerassen	Doorstroommoeras		x
R20	Moerasbeken	Moerasbeek		x
O2	Estuarium	Estuarium met matig getijverschil	x

Column

width	45%

KRW-Watertype Meren	Cluster	Omschrijving	Rijkswater	Regionale wateren
M1a/b	Sloten	Gebufferde sloten op minerale bodem		x
M2	Sloten	Zwak gebufferde sloten		x
M3	Kanalen	Gebufferde (regionale) kanalen		x
M4	Kanalen	Zwak gebufferde (regionale) kanalen		x
M6a/b	Kanalen	Grote ondiepe kanalen		x
M7a/b	Kanalen	Grote diepe kanalen		x
M8	Sloten	Gebufferde laagveen sloten		x
M10	Kanalen	Laagveen vaarten en kanalen		x
M14	Ondiepe meren	Ondiepe (matig grote) gebufferde plassen	x	x (default)
M16	Diepe meren	Diepe gebufferde meren	x	x (default)
M20	Diepe meren	Matig grote diepe gebufferde meren	x	x (default)
M21	Diepe meren	Grote diepe gebufferde meren	x
M23	Ondiepe meren	Ondiepe kalkrijke (grotere) plassen		x
M27	Ondiepe meren	Matig grote ondiepe laagveenplassen		x
M30	Zwak brakke wateren	Zwak brakke wateren		x
M31	Brakke tot zoute wateren	Brakke tot zoute wateren		x

Stuurvariabelen	Klassen/eenheid	Range	Omschrijving	Relevant voor welke clusters
Meandering	5	1 – 5	1= recht + normprofiel, 2= gestrekt + natuurlijk dwarsprofiel, 3 = zwak slingerend, 4 = slingerend, 5 = vrij meanderend	Langzaam stromende beken, Snelstromende beken, Doorstroommoerassen, Moerasbeken
Verstuwing (stuw)	3	1 – 3	1 = sterk gestuwd zonder vistrappen, 2 = gestuwd met vistrappen, 3 = ongestuwd	Langzaam stromende beken, Snelstromende beken, Doorstroommoerassen, Moerasbeken
Beschaduwing (schaduw)	3	1 – 3	1 = onbeschaduwd zonder ruigte op de oevers, 2 = gedeeltelijk beschaduwd of ruigte op de oever, 3 = grotendeels of geheel beschaduwd	Langzaam stromende beken, Snelstromende beken, Doorstroommoerassen, Moerasbeken
Oeverinrichting	3	1 – 3	1 = beschoeid of steil en onbegroeid, 2 = riet/helofyten, 3 = moeras + riet/helofyten	Sloten, Kanalen, Ondiepe meren, Diepe meren, Zwak brakke wateren, Brakke tot zoute wateren
Peilbeheer	3	1 – 3	1 = tegennatuurlijk, 2 = stabiel, 3 = natuurlijk	Sloten, Kanalen, Ondiepe meren, Diepe meren, Zwak brakke wateren, Brakke tot zoute wateren
Onderhoud	2	1 – 2	1 = intensief, 2 = extensief	Sloten, Kanalen, Zwak brakke wateren, Brakke tot zoute wateren
Scheepvaart	2	1 – 2	1 = intensief bevaren, 2 = niet of nauwelijks bevaren	Kanalen
Connectiviteit	3	1 – 3	1 = geïsoleerd, 2 = periodiek geïsoleerd, 3 = open verbinding	Zwak brakke wateren, Brakke tot zoute wateren
Doorzicht	m	0,05 – 5,00	Zomergemiddelde Secchi diepte waarde, range 0.03 - 12	Kanalen, Ondiepe meren, Diepe meren, Zwak brakke wateren, Brakke tot zoute wateren
Stikstof totaal (Ntot)	mg N/l	0,67 – 100	Zomergemiddelde (april-september)), maat voor eutrofiëring	Langzaam stromende beken, Snelstromende beken, Sloten, Kanalen, Ondiepe meren, Diepe meren, Zwak brakke wateren, Brakke tot zoute wateren, Doorstroommoerassen, Moerasbeken
Fosfor totaal (Ptot)	mg P/l	0,01 – 10	Zomergemiddelde (april-september)), maat voor eutrofiëring	Langzaam stromende beken, Snelstromende beken, Sloten, Kanalen, Ondiepe meren, Diepe meren, Zwak brakke wateren, Brakke tot zoute wateren, Doorstroommoerassen, Moerasbeken
BZV (BOD)	mg O₂/l	0,5 – 20	Zomergemiddelde (april-september)), maat voor organische belasting	Langzaam stromende beken, Snelstromende beken, Doorstroommoerassen, Moerasbeken
Chloride	mg Cl/l	100 – 15000	Zomergemiddelde (april-september), maat voor verzoeting	Zwak brakke wateren, Brakke tot zoute wateren
Toxiciteit (msPAF)	(-)	0,00 – 1,00	Fractie, maat voor toxiciteit	Langzaam stromende beken, Snelstromende beken, Sloten, Kanalen, Ondiepe meren, Diepe meren, Zwak brakke wateren, Brakke tot zoute wateren, Doorstroommoerassen, Moerasbeken
Ammonium (NH4)	mg NH₄/l	0,02 – 48,80	Maximale concentratie	Langzaam stromende beken, Snelstromende beken, Sloten, Kanalen, Ondiepe meren, Diepe meren, Zwak brakke wateren, Brakke tot zoute wateren, Doorstroommoerassen, Moerasbeken

Card

id	Maatregelen
label	Maatregelen

Section

Column

width	5%

Column

width	60%

In de KRW-Verkenner zijn een groot aantal maatregelen en hun effecten voorgeprogrammeerd. Globaal worden de maatregelen onderverdeeld in drie categorieën:

Maatregelen gericht op puntbronnen
Maatregelen op diffuse bronnen
Maatregelen gericht op inrichting en het beheer (ecologie).

De maatregelen kunnen generiek of locatiespecifiek worden toegepast. Daarnaast is er de mogelijkheid om de maatregelen in de tijd te plannen. Voor zeer complexe maatregelpakketten waarbij, door bijvoorbeeld ingrijpende hydrologische aanpassingen of grote planologische ingrepen, effecten op zowel emissies (locaties van emissiebronnen) als inrichtingsmaatregelen worden doorgevoerd, kan het nodig zijn om nieuwe databases voor de hydrologie, emissies en/of gebiedskenmerken in te lezen. Op deze manier kunnen ook effecten van andere, niet specifiek ten behoeve van de KRW genomen maatregelen worden doorgerekend, mits ze een kwantificeerbaar effect hebben op hydrologie, emissies of gebiedskenmerken.

Column

width	5%

Column

width	30%

Image Added

Section

Column

width	20%

Column

width	60%

Image Added

Column

width	20%

Section

Column

width	50%

KRW-Watertype	Ecotopen	Regionale wateren
M1a/b		x
M2		x
M3		x
M4		x
M6a/b		x
M7a/b		x
M8		x
M10		x
M14	x	x (default)
M20	x	x (default)
M21	x
M23		x
M27		x
M30		x
M31		x

Column

width	50%

KRW-Watertype	Ecotopen	Regionale wateren
R4		x
R5		x
R6		x
R7	x
R8	x
R12		x
R13		x
R14		x
R15		x
R16	x
R17		x
R18		x
O2	x

Regionale wateren

De regionale kennisregels zijn gebaseerd op data van regionale wateren. De data is opgeslagen in een dataset die door RoyalHaskoning-DHV wordt beheerd (Evers et al, 2009). De database bevat relaties tussen EKR-score en verschillende waterkwaliteit- en inrichtingsvariabelen voor een groot aantal waterlichamen in Nederland. In 2009 zijn voor de ex-ante evaluatie regressiebomen afgeleid uit de data.

De KRW-watertypen zijn ingedeeld in 8 clusters. Per cluster zijn rekenregels afgeleid per biologisch kwaliteitselement.

Voor ieder cluster zijn een aantal stuurvariabelen van belang. In onderstaande tabel zijn per cluster de stuurvariabelen weergeven. De gebruiker van de KRW-Verkenner kan de chemische variabelen door de stofbalans van de Verkenner laten berekenen. Een andere mogelijkheid is dat de gebruiker de ecologische module loskoppelt van de stofbalans en baseert op metingen van de chemische variabelen.

In 2012 is de dataset verder verbeterd en zijn drie rekenmethoden ontwikkeld op dezelfde dataset:

Regressiebomen 2012 (Vissers, 2013b) ;
Neurale Netwerken - EEE3 (Schomaker, 2013); en
PUNN neuraal netwerk (de Niet, 2012).

De PUNN (de Niet, 2012) methode heeft zich bewezen als de methode met de meest voorspellende kracht (Vissers, 2013a). De PUNN methode is dan ook als de “default” methode opgenomen in de KRW-Verkenner. De overige methoden, de regressiebomen zijn ook opgenomen in de KRW-Verkenner, maar niet direct voor de gebruiker toepasbaar. Mocht de gebruiker geïnteresseerd zijn, dan kan contact opgenomen worden met de KRW-Verkenner helpdesk.

Rijkswateren

Op dit moment is de ontwikkeling van rekenregels voor Rijkswateren nog in volle gang. De methodiek die hier gebruikt wordt is gebaseerd op ecotopen als rekeneenheden. Een waterlichaam bestaat hierbij uit verschillende ecotopen, die elk een specifieke soortenlijst bevatten. De soorten kunnen direct vertaald worden in EKR-scores door gebruik te maken van de KRW-maatlatten. Door een oppervlaktegewogen berekening te maken wordt een soortenlijst gegenereerd (macrofauna is hierbij een uitzondering) per waterlichaam en aan de hand hiervan wordt de EKR-score berekend. Een verandering in de ecotoopcompositie door bijvoorbeeld het nemen van een inrichtingsmaatregel heeft op deze manier effect op de EKR-score. Kijk bij Overig voor meer informatie.

Card

Card

label	Maatregelen

AnchorMaatregelenMaatregelenMaatregelen

Met het nemen van maatregelen zet de gebruiker het stuur op de ontwikkelingen in zijn beheersgebied. De KRW-Verkenner maakt het mogelijk de effecten van deze maatregelen op de ecologische kwaliteit door te rekenen. Dit is de essentie van de KRW-Verkenner.
In de KRW-Verkenner zit een groot aantal maatregelen en hun effecten voorgeprogrammeerd. Globaal worden de maatregelen onderverdeeld in drie categorieën:

Maatregelen gericht op puntbronnen
Maatregelen op Diffuse bronnen; en
Maatregelen gericht op de inrichting en het beheer (ecologie).

Al naar gelang de wens van de gebruiker kan deze ervoor kiezen maatregelen generiek of juist locatiespecifiek toe te passen. Daarnaast heeft de gebruiker de mogelijkheid de maatregelen in de tijd in te plannen. Gecombineerde maatregelpakketten en "gestapelde maatregelen" kunnen worden doorgerekend. Voor zeer complexe maatregelpakketten, waarbij bijvoorbeeld ingrijpende hydrologische aanpassingen worden doorgevoerd of grote planologische ingrepen, waarbij bijvoorbeeld zowel effecten op emissies (locaties van emissiebronnen) en inrichtingsmaatregelen worden doorgevoerd, kan het noodzakelijk zijn om nieuwe databases voor de hydrologie, emissies of gebiedskenmerken in te lezen. Ook effecten van andere, niet specifiek ten behoeve van de KRW genomen maatregelen kunnen worden doorgerekend, mits ze een kwantificeerbaar effect hebben op hydrologie, emissies of gebiedskenmerken. Voorbeelden hiervan zijn maatregelen die mogelijk worden genomen in het kader van veiligheid en zoetwatervoorziening.

Image Removed

Card

Card

label	Uitvoer

AnchorMonitoringMonitoringUitvoer

De effecten van maatregelen en maatregelpakketten worden inzichtelijk gemaakt aan de hand van kaarten, tabellen, diagrammen en rapportages. De nieuwe User Interface van de KRW-Verkenner zal de mogelijkheid hebben een aantal varianten te vergelijken. Hieronder is een voorbeeld te zien van de User Interface van de KRW-verkenner met een grafiek van de totale stikstof concentratie in een demo model.

Image Removed

Card

Card

label	Overige

AnchorMonitoringMonitoringMonitoring

De primaire functie van de KRW-Verkenner is het doorrekenen van maatregelen en maatregelpakketten voor het behalen van de KRW doelstellingen. Deze functionaliteit is dan ook vooral bedoeld voor in de planfase van het beleidsproces, als hulpmiddel bij het opstellen van stroomgebiedbeheersplannen. Naast deze toepassing hebben de gebruikers de mogelijkheid gegevens uit eigen berekeningen of de monitoring te vergelijken met berekende waarden. Deze optie biedt uitgebreide mogelijkheden voor evaluaties, gebiedsanalyses of ijking. De gebruiker kan hierdoor gevoel ontwikkelen voor de mogelijkheden en beperkingen van de KRW-Verkenner. Een voorbeeld is de stikstofconcentratie: deze is voor een bepaald watersysteem of waterlichaam te berekenen met de KRW-Verkenner op basis van de bekende emissies, hydrologie en gebiedskenmerken, maar ook te meten op een specifieke monitoringslocatie in of nabij het betreffende watersysteem. Op basis van beide sporen kunnen uitspraken worden gedaan over de ecologische toestand. Het expliciet inzichtelijk maken van deze twee sporen in de KRW-Verkenner vergroot de mogelijkheid tot het opbouwen van systeemkennis en het analyseren van fouten of beperkingen in de berekeningen of aannames. Door de terugkoppeling met de ontwikkelaars van de KRW-Verkenner ontstaat een kennisbasis die gebruikers kan helpen in het gebruik van de KRW-Verkenner en die de verdere ontwikkeling van de KRW-Verkenner zal ondersteunen. Vanzelfsprekend kunnen niet alle monitoringsgegevens in brede zin op deze manier worden benut. Alleen die gegevens die een duidelijke relatie hebben met de stuurvariabelen of parameters die in de KRW-Verkenner berekeningen worden gebruikt, kunnen hier een rol spelen.

Card

Section

Column

width	40%

Image Removed

60%

Column
width

Child pages

Versions Compared

Old Version 65

New Version Current

Key

De tool: Theorie

Waterbalans

Wabacore

wabacore

Oplossen vergelijkingen waterbalans

Stofbalans

Steady State oplossing

Retentie

Regionaal

Rijkswateren

Regionale wateren

Rijkswateren

Child pages

Page History

Versions Compared

Old Version 65

New Version Current

Key

De tool: Theorie

Waterbalans

Wabacore

wabacore

Oplossen vergelijkingen waterbalans

Stofbalans

Steady State oplossing

Retentie

Regionaal

Rijkswateren

Regionale wateren

Rijkswateren