Project zoetwaterberging op Texel
Deltares werkt mee aan een proef met zoetwaterberging bij een bollenteler op Texel. De opslag van zoet water in een speciaal bassin gaat ervoor zorgen dat de teler ook in droge tijden over voldoende zoet water beschikt. De proef op wordt in opdracht van de provincie Noord-Holland verricht. Het wordt uitgevoerd door een consortium van Oranjewoud, Acacia Water, DLVPlant, Alterra en Deltares.
Zoet water wordt steeds schaarser op het Waddeneiland. De ondergrond in de polders dichtbij zee is erg verzilt en het slootwater is zout. De verwachting is dat de komende decennia de verzilting zal verergeren door klimaatverandering (drogere zomers) in combinatie met zeespiegelstijging. Doordat meer gebieden met langere periodes van droogte te maken zullen krijgen, zal de aanvoer van elders steeds moeilijker worden. Als hoogwaardige landbouw als bollenteelt op het eiland mogelijk wil blijven, is zelfvoorziening van de zoetwatervoorraad onontkoombaar.
Innovatief systeem
Voor de proef op Texel is een innovatief systeem aangelegd dat mede door Deltares is ontwikkeld. Gu Oude Essink, verziltingsspecialist bij Deltares: 'Op het perceel is een bassin aangelegd en de bestaande drainagebuizen zijn aangesloten op een verzameldrain. Het bassin en de verzameldrain staan met elkaar in verbinding via een regelunit die twee kanten opwerkt. Ten eerste bepaalt de regelunit in de natte tijd of het water in de verzameldrain van voldoende kwaliteit is om het bassin mee te vullen, of dat de kwaliteit onvoldoende is en het water naar de sloot wordt afgevoerd. Ten tweede stuurt de regelunit in de droge tijd de watertoevoer van het bassin naar het perceel via dezelfde verzameldrain. De unit regelt dus de waterkwantiteit én waterkwaliteit. Het is een goed voorbeeld van een efficiënte oplossing voor zelfvoorziening tegen relatief lage investeringskosten.'
Economische kansen
Het project op Texel moet ook andere agrariërs bewust maken van de komende problemen met zoet water. Oude Essink: 'Agrariërs in laaggelegen kustgebieden zouden zich bewust moeten worden van de verwachte zoetwaterproblematiek. Met een project als op Texel willen we de voordelen van lokale oplossingen en zelfredzaamheid laten zien. Gebruikers kunnen hiermee zelf de waterkwaliteit en -kwantiteit regelen en zijn hiervoor niet afhankelijk van de overheid. Ze bepalen zelf hun economische kansen.'
Toepassing
Niet alleen Texel, maar alle Waddeneilanden en een flink deel van de kustgebieden in Zeeland, Noord-Holland, Friesland en Groningen hebben met verzilting te maken. Vooral agrariërs zullen hier steeds vaker last van krijgen, met name bij hoogwaardige gewassen. In Zeeland lopen al enkele projecten voor zelfvoorziening van zoet water. Hier is Deltares eveneens bij betrokken. De in Nederland ontwikkelde concepten kunnen ook in andere laaggelegen delta's die met verzilting te maken hebben, zoals de Po, Mekong of Nijldelta, goed worden toegepast.
Uitbreiding
De provincie Noord-Holland wil het systeem dat nu op Texel wordt beproefd, op termijn tevens bij agrarische bedrijven in de kop van Noord-Holland toepassen. Om een brede toepassing te stimuleren, zal veel aandacht worden gegeven aan communicatie van het project.
|
