Verzoeting en verzilting freatisch grondwater in de Provincie Zeeland

Opdrachtgever: Provincie Zeeland (Lein Kaland)
Betrokkenen vanuit Deltares: Gualbert Oude Essink, Esther van Baaren, Perry de Louw
Beschrijving: In dit langjarig project wordt onderzoek gedaan naar de verzilting en verzoeting van het grondwater in de bovenste meters van de ondergrond onder invloed van zeespiegelstijging en een veranderend klimaat. Het hoofddoel is te kijken welke waterbeheersmaatregelen effectief zijn in het bestrijden van de verzilting in Zeeland in landbouw- en natuurgebieden. Speciale aandacht wordt gegeven aan de zogenaamde relatief dunne regenwaterlenzen in landbouwpercelen. Naast het ontwikkelen van een betrouwbaar modelinstrumentarium zal een uitgebreide meerjarige meetcampagne plaatsvinden waarmee het voorspellend vermogen van het modelinstrumentarium wordt vergroot.
Poster Salt Water Intrusion Meeting 2010 (Engels): poster
Poster Deltas in Times of Climate Change 2010 (Engels): poster
Rapport: Meetcampagne naar het voorkomen van regenwaterlenzen in de Provincie Zeeland
Rapport (2012): Verzoeting Verzilting Grondwater in de Provincie Zeeland; 3D dichtheidsafhankelijk grondwatermodel

Bepaling van de toekomstige verzilting van het grondwater in Zuid-Holland

Opdrachtgever: Provincie Zuid-Holland
Betrokkenen vanuit Deltares: Gualbert Oude Essink, Esther van Baaren
Beschrijving: Voor de Provincie Zuid-Holland is een studie uitgevoerd naar de veranderingen binnen zoete grondwaterlichamen onder invloed van autonome ontwikkelingen, zeespiegelstijging, bodemdaling en klimaatverandering. Een 3D numeriek dichtheidsafhankelijk grondwater model is gemaakt om de effecten van menselijk ingrijpen, zoals het effect van brijnlozingen in het tweede watervoerend pakket en landaanwinningen voor de kust, te kwantificeren.
Rapport 2004: Minnema, B., Kuijper, B., & Oude Essink, G.H.P. 2004. Bepaling van de toekomstige verzilting van het grondwater in Zuid-Holland, NITG 04-189-B, 86 p., Utrecht, TNO Bouw en Ondergrond
Artikel H2O 2005: Kuijper, M., Oude Essink, G.H.P., Binsbergen, R., van & B. Minnema, 2005, Kijkje in de toekomst: klimaatveranderingen en verzilting in de provincie Zuid-Holland in beeld gebracht, H2O (8) 33-37.
Rapport 2008: Oude Essink, G.H.P., Baaren, E., van en Vliet, M. van, 2008, Verkennende studie klimaatverandering en verzilting grondwater in Zuid-Holland, Deltares-rapport 2008-U-R0322/A, 60 p.
Artikel 2010: Oude Essink, G.H.P., E.S. van Baaren, and P.G.B. de Louw 2010, Effects of climate change on coastal groundwater systems: A modeling study in the Netherlands, Water Resour. Res., 46, W00F04, doi:10.1029/2009WR008719

Zoet-zout Nationaal Hydrologisch Instrumentarium

Opdrachtgever: De Waterdienst
Betrokkenen vanuit Deltares: Jarno Verkaik, Marta Faneca en Gualbert Oude Essink
Beschrijving:
Vanaf de zomer 2009 is begonnen met de ontwikkeling van de zoet-zout module in het grondwater model van NHI ten behoeve van de zoetwatervoorziening in Nederland. Het belangrijkste doel is om de veranderingen in de zoutvrachten vanuit de ondergrond onder verschillende ontwikkelingsscenario's te voorspellen en de effecten van maatregelen te toetsen. Voor de modellering op landelijke schaal wordt geput uit de ervaringen die zijn opgedaan in regionale en lokale modellen bijvoorbeeld in Zeeland en Zuid-Holland.
Het zoet-zout instrumentarium kan ingezet worden om:

  • langjarige veranderingen in de interne verzilting door langzame stroming van zout grondwater naar het oppervlak te schematiseren,
  • het effect van allerlei scenario's op variabelen als chloride concentraties, zoute kwel, volumes zoet grondwater te kwantificeren. Scenario's zijn menselijke activiteiten (onttrekkingsregime), klimaatverandering, zeespiegelstijging, bodemdaling en waterbeheersmaatregelen),
  • risico- en kansengebieden in het kustgebied te identificeren,
  • een landelijke database van zoet-zout profielen in de top van het grondwater systeem op te zetten, waarmee de feitelijke effecten van brak-zout grondwater op landbouw beter kunnen worden geschat. Er wordt rekening gehouden met verschillende condities van kwel/infiltratie, neerslagoverschot, drainage, oppervlaktewaterpeilen en initiële zoet-zout verdeling.
    Poster Salt Water Intrusion Meeting 2010 (Engels): poster
    Link: www.nhi.nu
    Rapportage: Deelrapport Zoet-zout (2008)
    Rapportage: Eerste resultaten (2010)

NMDC: Nationaal Modellen- en Data Centrum, project "Integraal waterbeheer – van kritische zone tot kritische onzekerheden", case Walcheren

Doelstelling:

  • methodes te ontwikkelen om modellen voor hydrologie, gewasopbrengst landbouw en natuur te koppelen en te schalen (tijd en ruimteschalen) om uiteindelijk beter te kunnen aansluiten bij de informatiebehoeften van stakeholders,
  • de onzekerheden rond data, modelconcepten en klimaatverandering te analyseren en methoden te ontwikkelen om deze nader kwantitatief en kwalitatief in kaart te brengen,
  • bij de onzekerheidsanalyse ook te kijken naar onzekerheden die voortkomen uit verschillende percepties die stakeholders hebben rond de problemen zoals wateroverlast en watertekort en gevolgen van klimaatverandering,
  • de modelresultaten en onzekerheden zodanig in kaart brengen (visualiseren) en interactief te presenteren dat de resultaten beter aansluiten bij de informatiebehoefte van de waterbeheerders en andere stakeholders, en
  • de samenwerking tussen de Nederlandse kennisinstituten te bevorderen opdat zijn hun kennis in de toekomst efficiënter en beter op elkaar afgestemd kunnen inzetten.

Groot Geohydrologisch Onderzoek Texel

Opdrachtgevers: Provincie Noord-Holland, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (voorheen Hoogheemraadschap van Uitwaterende Sluizen en het Waterschap Hollands Kroon), gemeente Texel
Betrokkenen vanuit Deltares: Gualbert Oude Essink
Beschrijving: Voor het Waterschap is in samenwerking met Witteveen+Bos de studie Groot Geohydrologisch Onderzoek Texel uitgevoerd. Een zoet-zout 3D grondwatermodel is ontwikkeld om de verzilting van het watersysteem beter te begrijpen en de effecten van klimaatverandering op de zoetwatervoorraad en de zoutvracht naar het oppervlaktewatersysteem te kwantificeren. Het instrument is gebruikt bij de eerste analyse van mogelijke maatregelen tegen verzilting.
Artikel: Vugt, A, van, Oude Essink, G.H.P. en Biesheuvel, A. 2003. Modelleren van het zoet- zout grondwatersysteem op Texel, Stromingen, 9(1), 33-46
Artikel: Oude Essink, G.H.P. 2001. Density dependent groundwater flow at the island of Texel, The Netherlands. Proc. 16th Salt Water Intrusion Meeting, Miedzyzdroje-Wolin Island, Poland: 47-54.
Artikel: Pauw, P.S., Louw, P.G.B., de, Oude Essink, G.H.P. 2012. Groundwater salinization in the Wadden Sea area of the Netherlands; quantifying the effects of climate change, sea level rise and anthropogenic interferences, accepted in Netherlands Journal of Geosciences

Duinen Solleveld

Het opspuiten van nieuwe duinen zal invloed hebben op de grondwaterstand in de duinen en in het achterliggende land. Deze veranderingen in druk kunnen leiden tot verplaatsing van de zoet-brak en brak-zout grensvlakken in het grondwater. Daarnaast zal de zoutconcentratie van het grondwater (lokaal) veranderen door het zoute zeewater dat gebruikt wordt voor deze duin- en strandsuppletie Om de invloed van de duin- en strandsuppletie op de grondwaterstand en de zoutconcentratie van het grondwater rond de drinkwateronttrekking bij Solleveld te bepalen is een 2D tijdsafhankelijk numeriek grondwatermodel gemaakt. Bij het maken van het model is niet gekeken naar een exacte locatie maar zijn representatieve invoerparameters voor het gebied gebruikt.
download:
memo numeriek model
aanvullende technische details
langjarige simulatie scenario 1
langjarige simulatie scenario 2

Peer-reviewed artikelen 3D zoet-zout modellering MOCDENS3D

Pauw, P.S., Louw, P.G.B., de, Oude Essink, G.H.P. 2012. Groundwater salinization in the Wadden Sea area of the Netherlands; quantifying the effects of climate change, sea level rise and anthropogenic interferences, accepted in Netherlands Journal of Geosciences

Oude Essink, G.H.P. and Kooi, H. 2012. Land-subsidence and sea-level rise threaten fresh water resources in the coastal groundwater system of the Rijnland water board, The Netherlands, p. 227-248, Chapter 13 in: Climate Change Effects on Groundwater Resources: A Global Synthesis of Findings and Recommendations, Treidel, H., Martin-Bordes, J.L. and Gurdak, J.J. (Eds), 401 p.
link to Book

Oude Essink, G.H.P., E.S. van Baaren, and P.G.B. de Louw 2010, Effects of climate change on coastal groundwater systems: A modeling study in the Netherlands, Water Resour. Res., 46, W00F04, doi:10.1029/2009WR008719.
download

Vandenbohede, A., Van Houtte, E, and Lebbe, L. 2009. Sustainable groundwater extraction in coastal areas: a Belgian example. Environ Geol (2009) 57:735--747.
download

Oude Essink, G.H.P. 2001. Salt Water Intrusion in a Three-dimensional Groundwater System in The Netherlands: a Numerical Study, Transport in Porous Media 43(1): 137-158.
download

Oude Essink, G.H.P. 2001. Saltwater intrusion in 3D large-scale aquifers: a Dutch case, Phys. & Chem. of the Earth 26(4): 337-344.
download

Rapporten, proceedings 3D zoet-zout modellering MOCDENS3D

Oude Essink, G.H.P. and Baaren, E., van, Verzilting van het Nederlandse Grondwatersysteem, Deltares 2009-U-R91001, 24 p.
download

Oude Essink, G.H.P., Baaren, E., van & Vliet, M. van, 2008, Verkennende studie klimaatverandering en verzilting grondwater in Zuid-Holland, Deltares-rapport 2008-U-R0322/A, 60 p.
download

Vandenbohede, A., 2008, Graphical User Interface Visual MOCDENS3D
download
link to GUI

Oude Essink, G.H.P. 2007. Effect zeespiegelstijging op het grondwatersysteem in het kustgebied, H2O, nr 19, 60-64.
download

Vugt, A, van, Oude Essink, G.H.P. en Biesheuvel, A. 2003. Modelleren van het zoet- zout grondwatersysteem op Texel, Stromingen, 9(1), 33-46
download

Oude Essink, G.H.P. 2001. Density dependent groundwater flow at the island of Texel, The Netherlands. Proc. 16th Salt Water Intrusion Meeting, Miedzyzdroje-Wolin Island, Poland: 47-54.
download