home

Extinctie

Algemeen

Wat is het?

Extinctie van de waterkolom is een maat voor de verticale uitdoving van natuurlijke instraling. De mate van extinctie zegt dus iets over hoeveel van de natuurlijke instraling op een bepaalde diepte voorkomt #1.

Waarom van belang?

Extinctie is van belang voor fotosynthese voor algen en macrofyten die in de waterkolom voorkomen. Wanneer er te weinig licht op een bepaalde diepte komt voor kieming of fotosynthese van een macrofyt dan betekent dit dat op die plaats die soort niet zal voorkomen.

Hoe?

Extinctie wordt uitgedrukt als de lichtuitdoving per diepte-eenheid. De lichtintensiteit onder water kan daarom worden beschreven met:

Iz = I0 * exp – (K*z)

waar geldt dat:

Iz = Lichtintensiteit (in PAR) op diepte z
I0 = Lichtintensiteit (in PAR) net onder het wateroppervlak
K = extinctiecoefficient (/m)
Z = diepte (m)

Aangezien extinctiemetingen duurden en lastiger zijn dan doorzichtmetingen, zijn er tal van artikelen waarin gezocht is naar een verband tussen deze twee parameters. Een veel gebruikte benadering is die van Poole-Atkins:

K = c/SD

Waarbij:

K = extinctiecoefficient (/m)
SD = zichtdiepte (m)
c = Poole-Atkins constante

De waarde van de constante ligt tussen 1.2 en 3.0 #1. Deze waarde is echter een schatting en kan verschillen tussen systemen maar ook in een systeem door het jaar heen.

Meerspecifieke extinctie

Voor het Markermeer is een regressie-analyse uitgevoerd om de extinctie te schatten op basis van zwevend stof en/of chlorofyl-a en/of doorzicht (#2). Er zijn vier verschillende extinctie vergelijkingen gefit, elke met zijn eigen invoer en elk met zijn eigen r^2^. De gemeten extinctie verdient voorrang over de geschatte extinctie waarden.

Geschatte extinctie op basis van:

• Chlorofyl-a, doorzicht en zwevend stof

E = -0.921 + 0.00772*Chlfa + (1.646/√Sd) +(0.183*√ZS)

		r^2^ = 0.54

• Chlorofyl-a en doorzicht

E = -0.988+0.00888*Chlfa + (2.21/√Sd)

r^2^ = 0.53

• Chlorofyl-a en zwevend stof

E = 0.0228+0.0113*Chlfa+(0.490*√ZS)

r^2^ = 0.47

• Zwevend stof

E = -0.0163+(0.585*√ZS)

r^2^ = 0.44

Met

E = extinctie (m)
Chlfa = chlorofyl-a concentratie (μg/l)
Sd = doorzicht (m)
Zs = zwevend stof (mg/l)

Referenties

1 Bakema, A.H. (1988): "Empirische lichtmodellering voor een aantal Nederlandse meren", Dienst Binnenwateren/RIZA, rapport T 387.
2 Zuidam, B van, et al (2014) "Upgrade kennisregels waterplanten" download pdf