In het kader van de participatieve samenleving wordt door de overheid van burgers verwacht dat zij meer zelfredzaam zijn en zelf verantwoordelijkheid nemen voor hun omgeving en hun welzijn. Sommige burgers gaan hiermee aan de slag door groen in hun omgeving te onderhouden of zelf luchtkwaliteit te meten. Vooral in steden neemt de vraag van burgers (en bedrijven) naar gebruik van het oppervlaktewater toe. Dit is het gevolg van bevolkingsgroei en verbetering van de waterkwaliteit. Burgers hebben echter nauwelijks tot geen kennis en informatie over waterkwaliteit in relatie tot gebruiksmogelijkheden. In diverse steden leeft bijvoorbeeld een sterke behoefte om te zwemmen in stedelijk oppervlaktewater buiten officiele zwemwaterlocaties. Buiten deze officiele locaties wordt echter niet of nauwelijks gemonitord en kennis over fluctuaties in waterkwaliteit bereikt burgers nauwelijks. Bovendien gaat de huidige gangbare wijze van monitoring gepaard met onzekerheden over de kwaliteit op ieder moment en de bronnen van verontreinigingen. De monitoring en voorspelling van waterkwaliteit kan verbeterd worden door inzet van moderne meet- en modelinstrumenten en kennis over bronnen van potentiele verontreiniging die anders zijn dan bij formele zwemlocaties.
Doel van dit project is om op 3 aansprekende pilotlocaties in Amsterdam te onderzoeken hoe burgers waterkwaliteit in relatie tot gebruiksmogelijkheden (varierend van bv planten water geven tot zwemmen) inschatten wanneer zij door monitoring het watersysteem in hun buurt beter leren kennen, hoe monitoringsdata verzameld door burgers zich verhouden tot monitoringsdata verkregen door professionals en welke informatie burgers nodig hebben over waterkwaliteit om zelf te kunnen beslissen hoe zij het water kunnen gebruiken. Doordat waterkwaliteitsbeoordeling wordt gekoppeld aan functies die veelal bijdragen aan gezondheid in de stad, sluit dit project aan op het doel uit KIC Duurzame deltasteden om wateropgaven te koppelen aan andere ontwikkelingen in de stad. Daarnaast wordt door inzet van innovatieve sensoren voor het bepalen van pathogenen in water in combinatie met bronnenonderzoek een beter inzicht verkregen in waterkwaliteit in relatie tot gebruiksmogelijkheden en de fluctuaties hierin in ruimte en tijd. Dit project sluit hiermee tevens aan op de doelstelling uit het innovatiecontract Deltatechnologie (smart water systems) om slimmer en goedkoper waterkwaliteit te meten en modelleren. Zowel door deelname aan de monitoringscampagnes als via media-activiteiten en een rondreizende kunst-installatie over waterkwaliteit krijgt een brede groep burger bewustzijn en kennis over stedelijke waterkwaliteit en fluctuaties hierin op basis waarvan zij kunnen beslissen hoe zij het water kunnen gebruiken. Door de samenwerking tussen toegepaste kennisinstituten Deltares en Alterra, kunstenaar Pavel van Houten, Waternet en AMS wordt de best beschikbare kennis en ervaring met participatieve monitoring, kennisoverdracht aan burgers en waterkwaliteitsmonitoring gebundeld en kan voor het eerst een breed publiek bereikt worden.
Alle eindproducten zijn publiek beschikbaar gemaakt via deze website:
