Partners

Rijkswaterstaat, Vereniging van Waterbouwers (o.a., Boskalis, Van Oord, Van den Herik), Technische Universiteit Delft, EcoShape (o.a. Arcadis en Witteveen+Bos), Deltares

Looptijd

1 maart 2021 - 31 maart 2023

Contact

Voor vragen over of interesse in dit project kunt u contact opnemen met Wiebe de Boer.

Samenvatting

Voor het waarborgen van de waterveiligheid van de Nederlandse kust en het beperken van de overstromingsrisico’s speelt kustonderhoud met zandsuppleties een cruciale rol. Dit project beoogt nieuwe kennis en ervaring op te leveren om deze praktijk te verbeteren met het oog op de toekomst van het kustonderhoud. Hiertoe is onderzoek gedaan naar bouwstenen voor klimaatneutraal, natuurinclusief en opschaalbaar kustonderhoud. Het is uitgevoerd in een kennisalliantie van Rijkswaterstaat, de Vereniging van Waterbouwers, Ecoshape, Deltares en de TU Delft. Deze samenwerking is op zichzelf al een innovatie. Door samen te kijken vanuit verschillende vakgebieden (morfologie, ecologie, baggertechniek en aanbestedingswijzen) komen nieuwe oplossingen sneller in beeld. In het project is gewerkt met drie ‘bouwstenen’ voor kustonderhoud: suppletieconcepten; uitvoeringsmethoden; en samenwerkings- en contractvormen. Om de resultaten concreet en realistisch te laten zijn, is specifiek gekeken naar de toepassing langs de kust tussen IJmuiden en Texel.

Er zijn verschillende vormen van suppleties onderzocht: varianten van reguliere suppleties, megasuppleties en continue suppleties. Van de vele mogelijke uitvoeringsmethoden om emissies te beperken, bleken de emissiearme hopper (met LNG, biobrandstof en/of filters), de emissievrije ‘hopper van de toekomst’ met duurzame brandstof en de ‘Cablehopper’ het meest ver in de ontwikkeling. Voor kansrijke combinaties van deze suppletieconcepten en uitvoeringsmethoden zijn de morfologische ontwikkeling, ecologische effecten, milieu-impact en kosten bepaald. Hieruit blijkt onder andere dat de beste kansen voor een robuuste stap naar emissievrij kustonderhoud liggen in een traditioneel concept (de hopper) doorontwikkeld met een emissiearme of een emissievrije aandrijving.

Om de transitie naar klimaatneutraal, natuurinclusief en opschaalbaar kustonderhoud te stimuleren, zijn drie sporen uitgewerkt voor de samenwerking tussen de markt en de overheid: emissiearme uitvoering, emissievrije uitvoering en een ontwikkelspoor. Het werken langs deze drie sporen is nodig om gelijktijdig te zorgen voor de leverzekerheid van het kustlijnonderhoud op korte termijn en te werken aan de transitiesprong naar een duurzame uitvoering voor de langere termijn. Het beeld is dat de komende 15 jaar het grootste deel van de uitvoering van kustlijnzorg in spoor 1 en 2 zal plaatsvinden. De ambitie is dat spoor 1 rond 2030 samenvloeit met de emissievrije uitvoering van spoor 2. De spelers in de markt zullen zich hierop aan moeten passen.

De synthese geeft het inzicht dat het kustonderhoud momenteel met de reguliere typen suppleties prima op orde is en dat de inzet van andere, in het bijzonder grotere, suppleties in beeld komt als er aanvullende doelen mee gediend worden. Dat kan de behoefte aan een ruimtelijke ontwikkeling zijn in een kustvak, behoefte aan nieuw of ander natuurgebied, de wens om kennis te ontwikkelen met het oog op opschaling in de toekomst  en/of innovatie in de markt een extra zet te geven. Daarbij kan gekeken worden naar de ervaringen bij de Zandmotor en de Hondsbossche duinen. Er is een kans om grotere (clusters van) suppleties te koppelen aan de transitie naar klimaat­neutraal kustonderhoud. Grotere suppleties of clusters van reguliere onderhoudssuppleties bieden schaal om de transitiesprong naar emissievrij materieel mogelijk te maken. De beleidsmatige inpassing hiervan zou een combinatie kunnen zijn van het naar voren halen van kustonderhoud en van de maatschappelijke en ecologische meerwaarde die ontstaat. Aanbevolen wordt dit te ontwikkelen in combinatie met stakeholderparticipatie en kennisontwikkeling in een kennisalliantie. Een dergelijk Living Lab ligt logischerwijs in een kustvak met een terugkerende (grote) onderhoudsopgave en/of ruimtebehoefte voor gebruiksfuncties. Zo ontwikkelt Nederland tijdig kennis voor klimaatneutraal en opschaalbaar kustonderhoud. 

Organisatie

Projectplan

Het projectplan zoals ingediend bij de TKI Deltatechnologie, kunt u hier downloaden.

Producten

WP1 - systeemkennis:

Systeemkennis en toekomstprojectie suppletievolumes IJmuiden - Texel (2021-2035) - Deltares rapport

Toepasbaarheid van alternatieve onderhoudsconcepten/-methoden langs de Nederlandse kust - Deltares rapport

WP2 - suppletieconcepten:

Inventarisatie kustonderhoudsconcepten voor de Dutch Coastline Challenge - TU Delft memo

Description of the setup of the Delft3D Flexible Mesh model and validation of the hydrodynamics - TU Delft memo

Evaluation of the morphological predictive skills of the Delft3D FM model based on simulations of the Sand Engine - TU Delft memo

Morphological and ecological indicators for the Dutch Coastline Challenge nourishment evaluation - TU Delft memo

TKI Dutch Coastline Challenge: morphological and ecological evaluation of nourishment concepts - TU Delft memo

WP3 - uitvoeringsmethoden:

Uitvoeringsmethoden & bijlagen - Rapport Vereniging van Waterbouwers

Vergunbaarheid onderhoudsconcepten en uitvoeringsmethoden kustonderhoud - Arcadis rapport

WP4 - samenwerkings- en contractvormen:

Samenwerkings- en contractvormen - Notitie Rijkswaterstaat, Witteveen+Bos & Vereniging van Waterbouwers.

WP5 - synthese:

Duurzaam kustonderhoud voor de nabije en verre toekomst - Deltares rapport

Waardering van alternatieven toekomstig kustonderhoud - Deltares memo

Overige publicaties

• Artikel in Cobouw 2024 over contractstrategie: https://www.cobouw.nl/319376/een-verduurzamingsproces-en-contracteringsstrategie-voor-de-veranderende-kustlijnzorg-zo-kan-het
• Artikel in Land+Water "Duurzaam kustbeheer mogelijk dankzij samenwerking": https://www.landenwater.nl/magazines/2024-01
• Artikel in Waterbouwdagspecial van Civiele Techniek 2022: https://www.civieletechniek.net/waterbouwdag-2022/ 

Workshop Deventer 22 maart 2022

Verslag: 20220324 TKI Dutch Coastline Challenge - verslag workshop Deventer 22 maart 2022.pdf

Presentaties: 20220322 TKI Dutch Coastline Challenge - workshop Deventer (alle presentaties).pptx

Agenda