Versions Compared

Key

  • This line was added.
  • This line was removed.
  • Formatting was changed.

...

De rekenregels van macrofauna in stromende wateren gelden dus voor de volgende watertypen (Elbersen et al., 2003; Van der Molen & Pot (, dec. 2007)):

  • R4: Permanent langzaam stromende bovenloop op zand | <50 | 0-3 | Kiezel |
  • R5: Langzaam stromende middenloop/benedenloop op zand | <50 | 3-8 | Kiezel |
  • R6 : Langzaam stromende riviertje op zand/klei| <50 | 8-25 | Kiezel |
  • R9: Langzaam stromende bovenloop op kalkhoudende bodem|<50 | 0-3 | Kalk |
  • R10: Langzaam stromende middenloop op kalkhoudende bodem| <50 | 3-8| Kalk |
  • R11: Langzaam stromende bovenloop op veenbodem| <50 | 0-3| Organisch |
  • R12: Langzaam stromende middenloop/benedenloop op veenbodem | <50 | 3-8 | Organisch |
  • R13: Snelstromende bovenloop op zand| >50 | 0-3| Kiezel |
  • R14: Snelstromende middenloop/benedenloop op zand | >50 | 3-8 | Kiezel |
  • R15: Snelstromend riviertje op kiezelhoudende bodem | >50 | 8-25 | Kiezel |
  • R17: Snelstromende bovenloop op kalkhoudende bodem| >50 | 0-3| Kalk |
  • R18: Snelstromende middenloop/benedenloop op kalkhoudende bodem | >50 | 3-8 | Kalk |

2. Sturende variabelen

In fase 1 van de KRW-verkenner is gekozen voor een benadering gebaseerd op de stuurvariabele stromingsdiversiteit. Stromingsdiversiteit alleen lijkt niet voldoende om een score op de KRW-maatlat (EKR) te voorspellen (Cremers et al., 2005). Voor fase 2 is onderzocht of directe relaties zijn af te leiden tussen stuurvariabelen en de maatlatscore op basis van metingen. In het project 'Validatie en verdere optimalisatie KRW-maatlatten voor de natuurlijke rivier- en meertypen' (Royal Haskoning, 2005) zijn de volgende hydromorfologische variabelen aangeven als belangrijkste stuurvariabelen op de macrofaunamaatlat:
- Meandering/sinuositeit;
- Breedte- en dieptevariatie;
- Stroomsnelheid en stromingsdiversiteit;
- Oeverbegroeiing;
- Obstakels, i.e. hout en bladpakketten in de stroming zorgen diversiteit in stroomsnelheden en dienen als habitat;
- Substraat.

...

Voor elke variabele is een formule afgeleid (zie bijlage 2) die de maximaal haalbare EKR op de macrofaunamaatlat berekent (Tabel 3.1). Deze maximaal haalbare EKR is gebaseerd op plafondwaarden voor de stuurvariabelen. Voor alle parameters variabelen dient een waarde ingevuld te worden. De laagste EKR-verwachting geldt als eindscore voor maximaal haalbare EKR. Deelscores worden afgetopt op 1. De stuurvariabele die de laagste EKR-verwachting geeft, geldt als de bepalende stuurvariabele welke middels maatregelen moet worden hersteld.

De werking van de geselecteerde parameters variabelen op de maatlatscore is bij alle hier beschouwde watertypen vrijwel gelijk. Het zijn in feite allemaal grotere permanente beken met verschillen in geologie (zand, veen, klei) die niet van direct belang zijn op de hier af te leiden rekenregels. Bijlage 3 toont aan dat rekenregels voor de variabelen meandering, fosfaat en BZV niet apart voor langzaam en snelstromende type wateren afgeleid hoeven te worden, maar dat dezelfde rekenregels volstaan voor beide typen. Alleen voor stroomsnelheid dient onderscheid gemaakt te worden in snel- en langzaam stromende rivieren.

...


Figuur 4.1: Vergelijking berekende EKR met de EKR van langzaam stromende beken volgens de maatlatten


Figuur 4.2: Afwijking van de berekende EKR ten opzichte van de EKR van langzaam stromende beken volgens de maatlatten (in klassen)

...


Figuur 4.3: Vergelijking berekende EKR met de EKR volgens de maatlatten op basis van de dataset van Waterschap Roer en Overmaas


Figuur 4.4: Afwijking van de berekende EKR ten opzichte van de EKR volgens de maatlatten (in klassen)op basis van de dataset van Waterschap Roer en Overmaas

Onderstaande tekst vormt een weergave van de discussie tijdens de peer review van maart 2007.

...

Maatregel

effect op stuurvariabelen

traject

effect op macrofauna

effect op EKR

via rekenregel

landelijk mestbeleid

N en P

bakjesmodel

toename KM

+

chemie / P

bufferstroken, spuitvrije zones, akkerrandenbeheer

N en P

bakjesmodel

meer potentieel voor KM

+

chemie / P

nevengeul

 

direct

waarschijnlijk afneme afname %DM

++

KRW-maatlat / stroomsnelheid

 

hydromorfologie, stroomsnelheid

bakjesmodel

 

 

 

 

substraat, habitat

bakjesmodel

 

 

 

 

macrofyten

KRW-macrofyten

 

 

 

natuurvriendelijke oevers

habitat, structuur

 

direct toename KM & DP

++

KRW-maatlat / stroomsnelheid

 

hydromorfologie, stroomsnelheid

bakjesmodel

 

 

 

 

macrofyten

KRW-macrofyten

toename KM, toename DM

 

 

zomerbed verbreding

hydromorfologie, stroomsnelheid

bakjesmodel

toename KM

_

KRW-maatlat / stroomsnelheid

 

habitat direct

 

 

 

 

vooroeververdediging

habitat

direct

 

+

KRW-maatlat

natuurlijke oever rivieren

habitat, structuur

direct

toename KM

++

KRW-maatlat / stroomsnelheid

 

hydromorfologie, stroomsnelheid

bakjesmodel

 

 

 

 

macrofyten

KRW-macrofyten

 

 

 

puntbronnen saneren

 

direct

 

++

chemie / P / BZV

 

O2

bakjesmodel

toename KM

 

 

 

toxische stoffen, N en P

bakjesmodel

 

 

 

diffuse bronnen saneren

 

direct

 

++

 

 

toxische stoffen, N en P

bakjesmodel

toename KM

 

chemie / P

verminderen mestgift landbouw

 

direct

 

++

 

 

toxische stoffen, N en P

bakjesmodel

toename KM

 

chemie / P

extensivering landbouw

toxische stoffen, N en P

bakjesmodel

toename KM

+

chemie / P

riolering buitengebied verbeteren

toxische stoffen, N en P

bakjesmodel

toename KM

++

chemie / P / BZV

 

O2

bakjesmodel

 

 

 

sanering overstorten

 

direct

toename KM

++

chemie / P / BZV

 

toxische stoffen, N en P

bakjesmodel

 

 

 

 

O2

bakjesmodel

 

 

 

ecologisch onderhoud oevers

substraat, structuur

direct

toename KM

++

KRW-maatlat

 

macrofyten toename

KRW-macrofyten

baggeren vervuide waterbodem

reductie N en P, toxische stoffen

direct

afname DM

+

chemie / P / BZV

 

verdieping

bakjesmodel

 

 

 

 

O2

bakjesmodel

 

 

 

beekherstel/meanderen

meandering

bakjesmodel

toename KM

+++

meandering

 

macrofyten

KRW-macrofyten

 

 

 

beperken voorbelasting Belgie

toxische stoffen, N en P

bakjesmodel

toename KM

++

chemie / P

stuwen passeerbaar maken

 

direct

geen

geen

geen

stuw verwijderen

stroomsnelheid

bakjesmodel

toename enkele soorten

afhankelijk van verandering

stroomsnelheid

ganzen & Meeuwen

N en P

bakjesmodel

toename KM

++

chemie / P

waterstromen omleiden / scheiden

hydromorfologie, stroomsnelheid

direct of bakjesmodel

geen

geen

geen

functieverandering / landgebruik

N en P

bakjesmodel

toename KM

++

chemie / P

...