...
Groot zeegras - Zostera marina
Algemeen
| Section |
|---|
| Column |
|---|
| Algemene kenmerken | |
|---|
Naam soort(en)groep | Groot zeegras - Zostera marina | Regio | Nederland, Europa | Watersysteem | kustwateren | Natuurparameter | macrofyten | HR nr | | Factsheet opgemaakt door | K.E. van de Wolfshaar |
|
| Column |
|---|
| !|thumbnail,align=right! | Foto: |
|
|
Habitat beschrijving
Algemeen voorkomen
Groot zeegras is een overblijvende waterplant met lijnvormige 2-5 mm brede bladeren. De bladen zijn enkele decimeters tot meer dan één meter lang en hebben een afgeronde bladtop en meestal drie of vijf lengtenerven.
Verspreiding,
Groot zeegras kwam in Nederland voor in uitgestrekte vegetaties in de Waddenzee. Sinds een epidemie van een eencellige slijmzwamachtige in het begin van de jaren dertig van de 20e eeuw is van de vroegere Zeegrasvelden niet veel over. In de Waddenzee zijn nu nog enkele kleine groeiplaatsen overgebleven, met name in de Eemsmonding en bij Terschelling. Op enkele plaatsen vinden herintroductieproeven plaats (onder andere op het Balgzand). Daarbuiten komt Groot zeegras in groter aantal voor in het Grevelingenmeer, in het Veerse meer en in klein aantal in de Oosterschelde.
Milieurandvoorwaarden
Groot zeegras komt voor in de getijdenzone en op plaatsen die niet droogvallen tot op een diepte van maximaal zes meter. De soort is gebonden aan plaatsen met een zandig tot slikkige bodem waarbij opslibbing en bodemafbraak met elkaar in evenwicht zijn. Bij een te grote bodemdynamiek verdwijnt de plant. Groot zeegras groeit op plaatsen met helder water. De soort verdraagt een hoge voedselrijkdom van het water, mits dit niet tot gevolg heeft dat wieren het licht onderscheppen of dat algen de zeegrasplanten overwoekeren #1.
Samenvattend: voor het voorkomen van zeegrassoorten zijn het zoutgehalte en de hoeveelheid licht op de bodem van belang. Daarnaast spelen de droogvalduur en de stroomsnelheid een belangrijke rol in de aan- en afwezigheid van zeegras #2.
Beheer en ontwikkelingskansen
Bij het beheer ishet van belang dat er geen meechanische schade optreedt ten gevolge van aktiviteiten maar ook dat de helderheid van het water niet verslechterd. Vernietiging groeiplaatsen van Groot zeegras kan voor komen worden door activiteiten op het wad te beperken (bijvoorbeeld bodem verstorende visserij en pieren steken) en door vervuiling van het zeewater via de Rijn en andere grote rivieren aan te pakken (aanvoer fosfaten en gifstoffen). Eventuele werkzaamheden moeten aangepast worden aan de gevoeligheid van de plant en effecten die mogelijk kunnen optreden, bijvoorbeeld m.b.v. een milieumanagementplan om tijdens werkzaamheden vervuiling of vertroebeling van water te voorkomen. Indien voldoende planten of zaden aanwezig zijn is het mogelijk om nieuwe groeiplaatsen aan te leggen.
Dosis-effect relaties
| Section |
|---|
| Column |
|---|
| | Chart |
|---|
| dataDisplay | true |
|---|
| legend | false |
|---|
| xlabel | klasse |
|---|
| type | bar |
|---|
| title | Bedekkingsgraad ondergedoken waterplanten |
|---|
| dataOrientation | vertical |
|---|
| yLabel | HSI |
|---|
| klasse | HSI |
|---|
1 | 0.2 | 2 | 0.3 | 3 | 0.4 | 4 | 0.5 | 5 | 0.6 | 6 | 0.7 | 7 | 0.8 | 8 | 0.9 | 9 | 1 |
|
Referentie: #2
Voor deze dosis-effect relatie is in bij #4 als maat van de bedekkingsgraad gebruik gemaakt van de HSI voor ondergedoken waterplanten. |
| Column |
|---|
| | Chart |
|---|
| xlabelOrientation | vertical |
|---|
| dataDisplay | true |
|---|
| legend | false |
|---|
| xlabel | klasse |
|---|
| type | bar |
|---|
| title | Bedekkingsgraad oevervegetatie |
|---|
| dataOrientation | vertical |
|---|
| yLabel | HSI |
|---|
| klasse | HSI |
|---|
1 | 0.04 | 2 | 0.06 | 3 | 0.08 | 4 | 0.1 | 5 | 0.12 | 6 | 0.14 | 7 | 0.16 | 8 | 0.18 | 9 | 0.2 |
|
Referentie: #2
Voor deze dosis-effect relatie is in bij #4 als maat van de bedekkingsgraad gebruik gemaakt van de HSI voor oevervegetatie. |
| Column |
|---|
| klasse | bedekkingsgraad |
|---|
1 | 0 - 0.05 | 2 | 0.05 - 0.1 | 3 | 0.1 - 0.2 | 4 | 0.2 - 0.3 | 5 | 0.3 - 0.4 | 6 | 0.4 - 0.5 | 7 | 0.5 - 0.6 | 8 | 0.6 - 0.7 | 9 | 0.7 - 1 |
|
|
| Section |
|---|
| Column |
|---|
| | Chart |
|---|
| dataDisplay | true |
|---|
| legend | false |
|---|
| xlabel | diepte (m) |
|---|
| type | bar |
|---|
| title | Waterdiepte |
|---|
| dataOrientation | vertical |
|---|
| yLabel | HSI |
|---|
| diepte (m) | HSI |
|---|
0.10 | 0 | 0.10 - 1.50 | 1 | > 1.50 | 0 |
|
Referentie: #2 |
| Column |
|---|
| | Chart |
|---|
| dataDisplay | true |
|---|
| legend | false |
|---|
| xlabel | zoutgehalte (gCl/L) |
|---|
| type | bar |
|---|
| title | Zoutgehalte |
|---|
| dataOrientation | vertical |
|---|
| yLabel | HSI |
|---|
| zoutgehalte (gCl/L) | HSI |
|---|
0 - 0.01 | 0 | 0.01 - 2.7 | 1 | > 2.7 | 0 |
|
Referentie: #2 |
|
Onzekerheid en validatie
Deze dosis-effect relaties zijn niet gevalideerd
Toepasbaarheid
Deze dosis-effect relaties zijn toepasbaar op zoet water in Nederland. Op alle niet zwaar vervuilde en niet te sterk eutrofe wateren, met een brede litorale zone of andere ondiepe gedeelten, kan dit model zonder bezwaar worden toegepast. Het model is echter onvolledig door bijvoorbeeld het ontbreken van relaties over eutrofiering en verontreiniging omdat hier over te weinig gegevens bekend zijn om relaties op te stellen #3.
Voorbeeld project
Volkerak-Zoommeer Habitat analyse (#4).
Referenties
1
http://www.synbiosys.alterra.nl/natura2000 2 Haasnoot, M. en Van de Wolfshaar, K.E.. Habitat analyse in het kader van de Planstudie/MER voor Krammer, Volkerak en Zoommeer. WL report Q4015. 2006