...
Voor fase 2 zijn twee benaderingen nader onderzocht op bruikbaarheid:
• gebruik maken van de dosis-responsmodellen die in project RISTORI zijn ontwikkeld;
• gebruik maken van directe, empirische relaties tussen stuurvariabelen en de maatlatscore uit het validatieproject van de maatlatten (Royal Haskoning, 2005).
Inmiddels zijn de maatlatten gevalideerd en is de discrete score op in tienden tussen 0 en 1 vertaald in een continue formule. Hieronder zijn beide benaderingen uitgewerkt.
...
Toets resultaten RISTORI t.o.v. cenotype benadering Verdonschot et al. (20022003)
De voorspelde cenotypen na de uitvoer van de maatregelen zijn voor beide modellen vergelijkbaar met de waar genomen levensgemeenschappen. Vooral op hoofdgroepniveau komen de resultaten van de soortsmodellen en de cenotype modellen overeen met de waargenomen cenotypen in het veld.
...
In de volgende paragrafen is per parameter een formule afgeleid aan de hand waarvan vervolgens een eindscore op de macrofaunamaatlat kan worden bepaald. Voor alle parameters dient een waarde ingevuld te worden. De eindscore is de verwachte EKR bij een bepaalde combinatie van parameterwaarden en wordt bepaald door de laagste uitkomst (i.e. EKRmax EKRmax van de bepalende stuurvariabele).
...
Figuur 3.2 geeft de maximaal haalbare EKR voor verschillende klassen van meandering weer. Uit deze relatie volgt de volgende rekenregel:
EKRmax EKRmax = -0.2563Ln(meanderingsklasse) + 0.9385
3.2 Stroomsnelheid
Naast meandering is stroomsnelheid een belangrijke parameter voor de macrofauna in stromende wateren. Voor stroomsnelheid is onderscheid gemaakt tussen snel- en langzaam stromende wateren. In onderstaande grafiek is de relatie van stroomsnelheid met de EKR weergegeven voor de snelstromende beken (figuur 3.3) en de langzaam stromende beken (figuur 3.4). Per stroomsnelheidklasse van 20 cm/s is vervolgens de maximaal haalbare EKR bepaald (EKRmaxEKRmax). Om deze ook daadwerkelijk te bereiken zullen de andere stuurfactoren (meandering, chemie) optimaal moeten zijn. De relatie tussen deze EKRmax EKRmax en de stroomsnelheid is weergegeven in figuur 3.5 (snelstromende beken) en figuur 3.6 (langzaam stromende beken). Vooral de data van de langzaam stromende beken vertoont een grote spreiding, wat het afleiden van een rekenregel lastig maakt. Deze spreiding wordt veroorzaakt door verschillen in onder andere meandering en chemie. Er is gekozen voor een praktische benadering waarbij een logaritmisch verband is verondersteld tussen de stroomsnelheid en de EKR (vergelijkbaar met de snelstromende beken). De weergegeven plafondrelatie lijkt de praktijk goed te beschrijven.
Figuur 3.3: Relatie EKR met stroomsnelheid bij snelstromende beken
...
Uit de bovenstaande figuren zijn de volgende formules afgeleid:
Formule langzaam stromende beken: EKRmax EKRmax = 0.1532Ln(stroomsnelheid) + 0.3999
Formule snelstromende beken: EKRmax EKRmax = 0.1342Ln(stroomsnelheid) + 0.1753
...
De formule die hieruit volgt is:
EKRmax EKRmax = -0.1911Ln(PtotPtotaal) + 0.5613
Voorwaarden bij deze formule zijn:
• het zomergemiddelde totaal fosfaat moet ingevoerd worden.
• ingevoerde waarden moeten hoger zijn dan 0. Eventuele uitkomsten boven 1 worden als 1 meegenomen in de verdere berekening.
3.3.2 BZV
Een hoog BZV-gehalte kan periodiek tot lage zuurstofconcentraties lijden. Met name kenmerkende beeksoorten zijn gevoelig voor dergelijke lage zuurstofconcentraties. In figuur 3.9 is de relatie van BZV met de EKR weergegeven (lineair). Voor een bepaalde BZV-concentratie (afgerond op 1 decimaal) is vervolgens de maximaal haalbare EKR bepaald. Om deze ook daadwerkelijk te bereiken mogen andere stuurfactoren (meandering, stroomsnelheid) niet beperkend zijn. De relatie tussen EKRmax EKRmax en BZV is weergegeven in figuur 3.10.
De formule voor de relatie van EKRmax EKRmax met BZV is:
EKRmax EKRmax = -0.4152Ln(BZV) + 1.2635
...
3.4. Berekening eindscore
De eindscore wordt bepaald door de laagste uitkomst voor EKRmaxEKRmax, nadat deze berekend is via alle stuurvariabelen. Dit is ten slotte de maximaal haalbare EKR, bepaald door de meest beperkende stuurvariabele. De scores worden afgetopt bij 1. De stuurvariabelen worden in de afgeleide rekenregels van elkaar afzonderlijk beschouwd. Met behulp van multiple regression zou de relatieve invloed van de stuurvariabelen op de EKR-bepaling verduidelijkt kunnen worden. Feit blijft dat de meest beperkende stuurvariabele de maximaal haalbare EKR bepaalt.
...
3. Fosfaat
Voor een bepaalde fosfaatconcentratie (afgerond op 1 decimaal) is de maximale EKR bepaald (plafondwaarden). Figuur 3 geeft de relatie tussen EKRmax EKRmax en totaal fosfaat weer voor langzaam- en snelstromende wateren (logaritmisch). De relaties van de EKR met de concentratie totaal fosfaat komen goed overeen.
...
4. BZV
Voor een bepaalde BZV-concentratie (afgerond op 1 decimaal) is de maximale EKR bepaald (plafondwaarden). Figuur 4 geeft de relatie tussen EKRmax EKRmax en BZV weer voor langzaam- en snelstromende beken (logaritmisch). De relaties van de EKR met de concentratie BZV komen voor beide groepen watertypen vrij goed overeen (figuur 4).
...