De Otter - Lutra lutra

Algemeen

Habitat beschrijving

Algemeen voorkomen

De otter (Lutra lutra) is in 1988 uitgestorven in Nederland. In 2002 zijn er een aantal otters uitgezet in Nationaal Park de Weerribben.
De otter is een toppredator van de Nederlandse zoetwater-ecosystemen en stelt hoge habitateisen. De soort fungeert als indicator voor het ecologisch functioneren van meren, plassen, moerasgebieden en rivieren. Daarom is de otter een doelsoort voor zoete rijkswateren (Habitatmodel Otter).

Voedselhabitat en strategie

Vis vormt ongeveer 80% van het totale voedselpakket van de otter. Het menu wordt bepaald door de talrijkheid en vangbaarheid van de potentiele prooivissen. Otters prefereren middelgrote vissen (15-20 cm). In voedselrijke wateren worden paling (Anquilla anguilla), brasem (Abramis brama) en blankvoor (Rutilus rutilus) gegeten. Ook driedoornige stekelbaars (Gasterosteus aculeatus), snoekbaars (Stizostedion lucioperca), snoek (Esox luciu), baars (Perca fluviatilis) en zalmachtigen behoren tot het menu van de otter. Uit de analyse van spraints van otterse uit Nooord-Holland is begleken dat vooral snoek, paling, baars, pos (Gymnocephalus cernuus), blankvoorn en amfibieen worden gegeten.
Volwassen otters eten ongeveer 1-1,5 kg vis per dag. Naast vis eten otterse kleine zoogdieren, amfibieen, kreeftachtigen, grote waterinsekten en jonge watervogels (overgenomen uit #1).

Reproductie en migratie

Op 2-jarige leeftijd zijn otters geslachtsrijk. De vrouwtjes werpen om het jaar jongen. De gemiddelde worpgrootte in Noordwest-Europe is 2-3 jongen en maximaal 5. In Nederland, Zweden en in Noordwest-Schotland werden relatief meer jongen geboren in het voorjaar en de zomermaanden dan in het najaar en in de winter, terwijl op de Shetland eilanden otters uitsluitiend in deze jaargetijden worden geboren. Daarentagen kennen de otters in de zoetwatergebieden in Groot-Brittannie geen specifieke voortplantingsperiode.
De draagtijd is ongeveer 9 weken. Jonge otters krijgen na een zoogtijd van 7-8 weken vast voedsel. Na 2-3 maanden gaan de jonge otters met hun moeder mee op jact. Het eerste levensjaar brengen de otters bij hun moeder door (ovegenomen uit #1).

Leeftijd en mortaliteit

Otters kunnen 10-15 jaar oud owrden. In min of meer ongestoorde gebieden bereikt ongeveer 40-50% van de jonge otters de geslachtsrijpe leeftijd en het gemiddele sterftecijfer van volwassen otters is ongeveer 25% ({#1]).
Otters zijn zeer gevoelig voor microverontreiniging in het aquatisch milieu en hierdoor ook in hun voedselpakket. Daarbij kan met denken aan PCB's en andere pesticiden, zware metalen en olie.
Vanwege de aanpassingen van de otter aan het water zijn ze op land minder mobiel, wat ze extra kwetsbaar maakt voor het verkeer (pers. comm. A. de Jongh).

Dosis-effect relaties

 Under construction  

Voedsel

 
Waterdiepte
 

waterdiepte (cm)	HGI
-250	0
0	0
50	1.0
250	1.0
1000	0

Waterplanten (%)	HGI
0	0.5
25	1.0
50	1.0
75	0.5
100	0.5

doorzicht	HGI
0-30	0
30-60	0.2
60-100	0.6
>100	1.0

 
FOSFAAT
 
HGI Voedsel = min(HGI_Waterdiepte,HGI_Waterplanten,HGI_Doorzicht)
Referentie:

oppervlakte (ha)	HGI
0	0
0.5	0
1.0	1
1.5	1

Referentie: #3

Breedte (m)	HGI
0	0
25	0
50	1
75	1

Referentie: #3

Afstand (km)	HGI
0	1
1	1
2	0

Referentie: #3

peilfluctuatie (cm)	HGI
0	1
10	1
25	0

Referentie: #3

overstromingsduur (dagen/jaar)	HGI
0-10	1
10-20	0.8
20-40	0.4
40-60	0.2

Referentie: #3

Onzekerheid en validatie

Deze rekenregels zijn niet gevalideerd.

Toepasbaarheid

Voorbeeld project

Referenties

1