Versions Compared

Key

  • This line was added.
  • This line was removed.
  • Formatting was changed.
Comment: Migration of unmigrated content due to installation of a new plugin
scrollbar

Rietgors - Emberiza schoeniclus

Algemeen

Section
Column
width80%

Algemene kenmerken

 

Naam soort(en)groep

Rietgors - Emberiza schoeniclus

Regio

Nederland, Europa

Watersysteem

Plassen, rietland en ruigte, hoogveen, moeras

Natuurparameter

vogels

Factsheet opgemaakt door

M.P. Weeber

Column
width20%

www.ie-forum.nl Foto: R. Weenink

Habitat beschrijving

Algemeen voorkomen

De rietgors komt in een groot aantal habitats voor. Er bestaat echter een voorkeur voor moerassig terrein met veel riet, rietruigte en opslag van struiken. Daarnaast zijn rietgorzen te vinden in vochtige en natte vegetaties zonder riet, zoals ruige hooilanden, zeggenmoerassen, grienden, graanvelden, koolzaadvelden, hoogveen, ruigtekruiden en heidevelden. Smalle riet en ruigtestroken gelegen langs kanalen, vaarten en sloten worden ook voor de broed gebruikt. Als het broed habitat grenst aan akkergebieden met granen of koolzaad heeft dit een sterke voorkeur, doordat de rietgors dit als foerageergebied gebruikt. Het broeden van de rietgors in droger habitat is in Nederland niet aan de orde #1.

Het nest van de rietgors wordt op of nabij de bodem gebouwd. Hierdoor kan de soort overlast ondervinden van peilfluctuaties en overstromingen. De vogel heeft de voorkeur voor zoet tot brak water. Wilgen, riet en kruiden worden gebruikt om rond te foerageren. Hierbij is het van belang dat de kruiden tussen de 10 en 40 cm hoog zijn. Na het uitvliegen verplaatsen de rietgorzen zich met hun jongen naar de voedselrijke delen van deze gebieden. Tijdens het broedseizoen wordt er meestal 30 tot 100 meter van het nest gefoerageerd #1.

Voedselhabitat en strategie

In het voorjaar schakelt de rietgors over van plantaardig voedsel, zoals zaden, naar invertebraten. In het broedseizoen worden dan ook hoofdzakelijk invertebraten gegeten en aan de jongen gevoerd. Na het broedseizoen schakelen de jongen zelf over op plantaardig materiaal #1.

Reproductie en migratie

De broedperiode duurt van maart tot en met augustus. Het merendeel van de populatie heeft twee legsels per broedperiode, een enkele keer, en ongebruikelijk voor Nederlandse rietgorzen, zijn er drie legsels per broedperiode. Er worden 4 tot 5 eieren gelegd, die na 12 tot 15 dagen uitkomen. De jongen zijn na 10 tot 12 dagen vliegvlug, het nest wordt echter al 3 tot 5 dagen ervoor verlaten #1.

De soort rietgors is het gehele jaar in Nederland aanwezig. Echter, de rietgorzen die in Nederland broeden, trekken in september en oktober naar het zuiden en keren in maart tot en met mei terug in Nederland. Rietgorzen die noordelijk van Nederland broeden, komen in september en oktober naar Nederland toe, en keren in maart tot en met mei weer terug naar hun broedgebied #1.

Leeftijd en mortaliteit

Dosis-effect relaties

Stoomdiagram


Wiki Markup
{flowchart}graph[
rankdir=LR]
nodesep=0.5
"node0" [
label = "HGI Nesthabitat Rietgors | HGI Leefgebied algemeen Rietgors"
shape = "record"
];
"node3" [
label = "HGI Broedgebied Rietgors"
shape = "record"
];
"node0":f1-> "node3" [style=italic,label="minimum"]
[
id = 2
];
{flowchart}


Wiki Markup
{flowchart}graph[
rankdir=LR]
nodesep=0.5
"node0" [
label = "Waterstand in moerasvegetaties | Overstromingen | Hoogte vegetatie "
shape = "record"
];
"node3" [
label = "HGI Nesthabitat Rietgors"
shape = "record"
];
"node0":f1-> "node3" [style=italic,label="minimum"]
[
id = 2
];
{flowchart}


Wiki Markup
{flowchart}graph[
rankdir=LR]
nodesep=0.5
"node0" [
label = " Taludvorm | Status vegetatie | Oevervegetatie en moeras  "
shape = "record"
];
"node3" [
label = "HGI Broedgebied algemeen Rietgors"
shape = "record"
];
"node0":f1-> "node3" [style=italic,label="minimum"]
[
id = 2
];
{flowchart}


Wiki Markup
{flowchart}graph[
rankdir=LR]
nodesep=0.5
"node0" [
label = "Hoogte bodembedekkende kruiden | Hoogte rietvegetaties "
shape = "record"
];
"node3" [
label = "Hoogte vegetatie"
shape = "record"
];
"node0":f1-> "node3" [style=italic,label="geometrisch gemiddelde"]
[
id = 2
];
{flowchart}


Wiki Markup
{flowchart}graph[
rankdir=LR]
nodesep=0.5
"node0" [
label = " Successiestadia | Boombedekking "
shape = "record"
];
"node3" [
label = "Status vegetatie"
shape = "record"
];
"node0":f1-> "node3" [style=italic,label="gemiddelde"]
[
id = 2
];
{flowchart}


Wiki Markup
{flowchart}graph[
rankdir=LR]
nodesep=0.5
"node0" [
label = " Breedte oevervegetatie | Areaal moeras "
shape = "record"
];
"node3" [
label = "Oevervegetatie en moeras"
shape = "record"
];
"node0":f1-> "node3" [style=italic,label="gemiddelde"]
[
id = 2
];
{flowchart}

Dosis-effect relaties

Section
Column
width50%
Chart
dataDisplaytrue
legendfalse
xlabeltaludvorm (graden)
dataOrientationvertical
titleTaludvorm
typeXYline
yLabelHSI

taludvorm (graden)

HSI

0

1

20

0.8

45

0

60

0

Referentie: #1

Column
width50%
Chart
dataDisplaytrue
legendfalse
xlabelwaterstand in moerasvegetaties (cm)
dataOrientationvertical
titleWaterstand in moerasvegetaties
typebar
yLabelHSI

waterstand in moerasvegetaties (cm)

HSI

< -10

0

-10 - 0

0.3

0 - 1

0.8

1 - 8

1

> 8

0

Referentie: #1

Section
Column
width50%
Chart
dataDisplaytrue
legendfalse
xlabeloverstromingen (periode)
dataOrientationvertical
titleOverstromingen
typebar
yLabelHSI

overstromingen (periode)

HSI

tot in apr

1

apr - aug

0

geen

1

Referentie: #1

Column
width50%
Chart
dataDisplaytrue
legendfalse
xlabelhoogte bodembedekkende kruiden (cm)
dataOrientationvertical
titleHoogte bodembedekkende kruiden
typebar
yLabelHSI

hoogte bodembedekkende kruiden (cm)

HSI

0 - 10

0

10 - 40

1

> 40

0

Referentie: #1

Section
Column
width50%
Chart
dataDisplaytrue
legendfalse
xlabelsuccessiestadia (klassen)
dataOrientationvertical
titleSuccessiestadia
typebar
yLabelHSI

successiestadia (klassen)

HSI

riet in water

0.1

riet met droge plekken

0.6

vochtig zuiver riet

0.8

zegge - rietland

1

rietland met struik opslag

1

rietruigte met struik opslag

1

rietruigte met moerasbos

0.2

moerasbos met open plekken

0.1

moerasbos

0

Referentie: #1

Column
width50%
Chart
dataDisplaytrue
legendfalse
xlabelhoogte rietvegetaties (m)
dataOrientationvertical
titleHoogte rietvegetaties
typebar
yLabelHSI

hoogte rietvegetaties (m)

HSI

61 - 90

0

91 - 120

0.1

121 - 150

0.2

151 - 180

0.9

181 - 210

1

211 - 240

0.1

> 240

0

Referentie: #1

Section
Column
width50%
Chart
dataDisplaytrue
legendfalse
xlabelbreedte oevervegetatie (m)
dataOrientationvertical
titleBreedte oevervegetatie
typeXYline
yLabelHSI

breedte oevervegetatie (m)

HSI

0

0

0.5

0

1

0.3

2

0.7

3

1

5

1

Referentie: #1

Column
width50%
Chart
dataDisplaytrue
legendfalse
xlabelboombedekking (%)
dataOrientationvertical
titleBoombedekking
typeXYline
yLabelHSI

boombedekking (%)

HSI

0

0.8

10

1

20

0.7

40

0.5

50

0.3

60

0

70

0

Referentie: #1

Section
Column
width50%
Chart
dataDisplaytrue
legendfalse
xlabelareaal moeras (ha)
dataOrientationvertical
titleAreaal moeras
typeXYline
yLabelHSI

areaal moeras (ha)

HSI

0

0

0.1

0.5

1

1

2

1

Referentie: #1

Column
width50%

Ornithologisch Basisregister #2

ecotoop-gebied

nest

voedsel

open water

 

 

rietvegetaties

++

++

ruigten

+

+

zandige, open ruigten en pioniersvegetaties

 

 

heide stuifzand, veen, open duin

 

 

grasland

 

 

akkers

 

 

struwelen

+

+

bos

 

 

bebouwd gebied

 

 

open gebied

 

 

Het nest wordt gemaakt op de bodem en in de kruidlaag.

Het voedsel wordt gezocht in de lage struiklaag, bodem, kruidlaag en lucht.

De bepalende factor van voorkomen is de aanwezigheid van riet en rietruigten en/of natte struwelen en struiken .

Onzekerheid en validatie

(warning) Deze rekenregels zijn niet gevalideerd.

Deze rekenregels zijn opgesteld aan de hand van een literatuuronderzoek #1.

Toepassingsgebied

Nederland

Voorbeeld project

Niet aanwezig

Referenties

1

Anchor
1
1
Van der Winden, J., Dirksen, S., Poot, M.J.M., 1996 . HSI-modellen voor 15 oevergebonden broedvogelsoorten. Ministerie van verkeer en waterstaat, Dienst weg en watebrouwkunde, Bureau Waardenburg, februari 1996
2
Anchor
2
2
Sierdsema, H. Broedvogels en beheer. Staatsbosbeheer.SOVON. 1995