Page History

{scrollbar}

h1. Waterral - _Gallinula chloropus_

h1. Algemeen
{section}{column:width=80%}
|| Algemene kenmerken || ||
| Naam soort(en)groep | Waterral - _Gallinula chloropus_ |
| Regio | Nederland, Europa |
| Watersysteem | Beken en meren, moeras, oevers, park en tuin, plassen, rietland en ruigte, vennen  |
| Natuurparameter | vogels |
| Factsheet opgemaakt door | M.P. Weeber |{column}{column:width=20%}
| !Waterhoen (www.vogeltrackers.nl).jpg|thumbnail! |
| [www.vogeltrackers.nl] |{column}{section}

h1. Habitat beschrijving

h3. Algemeen voorkomen

Overal waar water voorkomt, vindt men in Nederland de waterhoen, waarbij zoete wateren de voorkeur hebben. De soort komt met name voor in stilstaande, ondiepe en langzaamstromende wateren, waarbij onder het nest er wel enige diepte dient te zijn (20 - 91 cm diep), mogelijk om predatie te voorkomen. Verder heeft de waterhoen voorkeur voor eutroof, kleinschalig en waterrijk gebied. De soort neemt genoegen met kleine wateroppervlaktes als er broedgelegenheid in de vorm van vegetatie beschikbaar is. In grote wateren heeft komt de waterhoen het meeste in de landwaarts gelegen successiezones voor, waarbij eenzijdige riet- en/of lisdoddezones worden gemeden [#1]. 

  
 





h3. Voedselhabitat en strategie

De waterhoen foerageert op zowel plataardig als dierlijk voedsel, bestaand uit allerlei evertebraten, zaden, vruchten, kikkertjes, aas. De soort foerageert zowel zwemmend als lopend over drijfbladeren of land [#1].

h3. Reproductie en migratie

Dichte vegetaties hebben de voorkeur als nestgelegenheid omdat de waterhoen zich hier goed beschut voelt. Overstromingen kunnen ervoor zorgen dat er nesten verloren gaan. De waterhoen broedt in half april- half juli, waarbij het legsel varieert tussen de 5 tot 11 eieren. De eieren worden in 19 tot 22 dagen uitgebroed. Na 35 dagen zijn de jongen vliegvlug. De familie blijft een lange tijd samen [#1]. 

h3. Mortaliteit
De populatie aan waterhoenen kan een klap krijgen wanneer er in Nederland strenge winters zijn. De soort overwintert namelijk in Nederland [#1].

h1. Dosis-effect relaties

h4. StoomdiagramStroomdiagram

\\{flowchart}graph[
rankdir=LR]
nodesep=0.5
"node0" [
label = "HGI Nesthabitat Waterral | HGI Leefgebied algemeen Waterhoen"
shape = "record"
];
"node3" [
label = "HGI Broedgebied Waterhoen"
shape = "record"
];
"node0":f1-> "node3" [style=italic,label="minimum"]
[
id = 2
];
{flowchart}
\\

\\{flowchart}graph[
rankdir=LR]
nodesep=0.5
"node0" [
label = "Peilfuctuaties | Overstromingen "
shape = "record"
];
"node3" [
label = "HGI Nesthabitat Waterhoen"
shape = "record"
];
"node0":f1-> "node3" [style=italic,label="minimum"]
[
id = 2
];
{flowchart}
\\

\\{flowchart}graph[
rankdir=LR]
nodesep=0.5
"node0" [
label = " Waterdiepte in moerasvegetaties | Chloridegehalte | Areaal moeras en oppervlakte water | Dimensies oevervegetatie | Oevervegetatie | Bomen grenzend aan water  "
shape = "record"
];
"node3" [
label = "HGI Leefgebied algemeen Waterhoen"
shape = "record"
];
"node0":f1-> "node3" [style=italic,label="minimum"]
[
id = 2
];
{flowchart}
\\

\\{flowchart}graph[
rankdir=LR]
nodesep=0.5
"node0" [
label = "Oppervlak water t.o.v. moerasvegetaties | Areaal moeras "
shape = "record"
];
"node3" [
label = "Areaal moeras en water"
shape = "record"
];
"node0":f1-> "node3" [style=italic,label="gemiddelde"]
[
id = 2
];
{flowchart}
\\

\\{flowchart}graph[
rankdir=LR]
nodesep=0.5
"node0" [
label = " Breedte oevervegetatie | Lengte oevervegetatie "
shape = "record"
];
"node3" [
label = "Dimensie oevervegetatie"
shape = "record"
];
"node0":f1-> "node3" [style=italic,label="gemiddelde"]
[
id = 2
];
{flowchart}
\\

h4. Dosis-effect relaties

Zie ook [Algemeen - Vis-etende vogels|Algemeen - Vis-etende vogels] en [Algemeen - Broed en rust habitat (Water)vogels|Algemeen - Broed en rust habitat (Water)vogels] voor algemene rekenregels voor vogels. 

Door Sierdsema 1995 is ...................Aartsen et al [#2]. 

{section}{column:width=50%}
{chart:type=bar|title=Peilfluctuaties|xlabel=peilfluctuaties (cm/dag)|yLabel=HSI |dataDisplay=true|dataOrientation=vertical|legend=false}
|| peilfluctuaties (cm/dag) || HSI ||
| < 10 | 1 |
| 10 - 25 | 0.5 |
| > 25 | 0 |
{chart}
Referentie: [#1]

{column}{column:width=50%}
{chart:type=bar|title=Waterdiepte in moerasvegetaties|xlabel=waterdiepte in moerasvegetaties (cm)|yLabel=HSI |dataDisplay=true|dataOrientation=vertical|legend=false}
|| waterdiepte in moerasvegetaties (cm) || HSI ||
| 0 - 20 | 0 |
| 20 - 60 | 1 |
| 60 - 90 | 0.6 |
| > 90 | 0 |
{chart}
Referentie: [#1]

{column}{section}{section}{column:width=50%}
{chart:type=bar|title=Overstromingen|xlabel=overstromingen (klassen)|yLabel=HSI |dataDisplay=true|dataOrientation=vertical|legend=false}
|| overstromingen (klassen) || HSI ||
| mrt - aug | 0 |
| aug - feb | 1 |
| geen | 1 |
{chart}
Referentie: [#1]

{column}{column:width=50%}
{chart:type=XYline|title=Chloridegehalte|xlabel= chloride gehalte (mg/L)|yLabel=HSI |dataDisplay=true|dataOrientation=vertical|legend=false}
|| chloride gehalte (mg/L) || HSI ||
| 0 | 1 |
| 300 | 1 |
| 10000 | 0 |
{chart}
Referentie: [#1]
{column}{section}

{section}{column:width=50%}
{chart:type=XYline|title=Oppervlak water ten opzichte  van moeras|xlabel=oppervlak water t.o.v. moeras (%)|yLabel=HSI |dataDisplay=true|dataOrientation=vertical|legend=false}
|| oppervlak water t.o.v. moeras (%) || HSI ||
| 0 | 0 |
| 25 | 1 |
| 50 | 1 |
| 62.5 | 0.7 |
| 80 | 0 |
{chart}
Referentie: [#1]

{column}{column:width=50%}
{chart:type=XYline|title=Breedte oevervegetatie|xlabel= breedte oevervegetatie (m)|yLabel=HSI |dataDisplay=true|dataOrientation=vertical|legend=false}
|| breedte oevervegetatie (m) || HSI ||
| 0 | 0 |
| 1 | 0.4 |
| 2 | 1 |
| 5 | 1 |
{chart}
Referentie: [#1]

{column}{section}{section}{column:width=50%}
{chart:type=XYline|title=Lengte oevervegetatie|xlabel=lengte oevervegetatie (m)|yLabel=HSI |dataDisplay=true|dataOrientation=vertical|legend=false}
|| lengte oevervegetatie (m) || HSI ||
| 0 | 0 |
| 50 | 1 |
| 100 | 1 |
{chart}
Referentie: [#1]

{column}{column:width=50%}
{chart:type=XYline|title=Type oevervegetatie|xlabel=type oevervegetatie (klassen)|yLabel=HSI |dataDisplay=true|dataOrientation=vertical|legend=false}
|| type oevervegetatie (klassen) || HSI ||
| emergenten | 1 |
| overhangende takken | 1 |
| overige typen | 0 |
{chart}
Referentie: [#1]
{column}{section}

{section}{column:width=50%}
{chart:type=bar|title=Bomen grenzend aan water|xlabel= bomen grenzend aan water (klassen)|yLabel=HSI |dataDisplay=true|dataOrientation=vertical|legend=false}
|| bomen grenzend aan water (klassen) || HSI ||
| aanwezig | 0.2 |
| afwezig | 0.5 |
{chart}
Referentie: [#1]
{column}
{column:width=50%}
{chart:type=XYline|title=Areaal moeras|xlabel= areaal moeras (ha)|yLabel=HSI |dataDisplay=true|dataOrientation=vertical|legend=false}
|| areaal moeras (ha) || HSI ||
| 0 | 0 |
| 1 | 1 |
| 10 | 1 |
{chart}
Referentie: [#1]
{column}{section}

h3. Ornithologisch Basisregister [#2]

|| ecotoop-gebied || nest || voedsel || 
| open water | ++ | ++ |
| rietvegetaties | + | + |
| ruigten |   | + |
| zandige, open ruigten en pioniersvegetaties |   |   |
| heide stuifzand, veen, open duin |  |   |
| grasland |  | + |
| akkers |  |   |
| struwelen |   |  |
| bos |  |   |
| bebouwd gebied |   |   |
| open gebied |  |   |

Het nest wordt gemaakt op het wateroppervlak, waterkant, struiklaag en in de kroon (> 6 m).

Het voedsel wordt gezocht onder water, op het wateroppervlak, in de waterkant en op de bodem.

De bepalende factor van voorkomen is de aanwezigheid van ondiep water.

h1. Onzekerheid en validatie

(!) Deze rekenregels zijn niet gevalideerd.

Deze rekenregels zijn opgesteld aan de hand van een literatuuronderzoek [#1].

h1. Toepassingsgebied

Nederland 

h1. Voorbeeld project

Niet aanwezig

h1. Referenties

1 {anchor:1} Van der Winden, J., Dirksen, S., Poot, M.J.M., 1996 . HSI-modellen voor 15 oevergebonden broedvogelsoorten. Ministerie van verkeer en waterstaat, Dienst weg en watebrouwkunde, Bureau Waardenburg, februari 1996
2 {anchor:2} Sierdsema, H. Broedvogels en beheer. Staatsbosbeheer.SOVON. 1995