Home

Vochtige alluviale bossen

...

Habitat beschrijving

Dit habitattype bevat een breed scala bossen die voorkomen langs rivieren en beken. Deze bossen behoren tot drie verschillende plantensociologische verbonden, te weten het:

...

Van het Alnion glutinosae zijn de beekdal-elzenbroeken op plaatsen met (basenrijke) kwel van belang. In de boomlaag domineert Zwarte els (Alnus glutinosa). Deze boom groeit op standplaatsen waar de grondwaterstand in de wortelzone blijft. De basenrijke variant wordt gekenmerkt door onder andere Bittere veldkers (Cardamine amara) en Verspreidbladig en Paarbladig goudveil (Chrysosplenium alternifolium, Chrysosplenium oppositifolium). Op plekken met zure kwel groeit een bostype dat enigszins doet denken aan het elders in Europa voorkomt.

De zachthoutooibossen van het Salicion albae verbond zijn rivierbegeleidende bossen die tot ontwikkeling komen op oevers van rivieren. Behalve langs de riveren komen deze bossen ook voor langs wateren in het zoetwatergetijdegebied. Kenmerkende soorten zijn Schietwilg (Salix alba) of Katwilg (Salix viminalis). Daarnaast is Zwarte populier (Populus nigra) een opmerkelijke soort. De ondergroei bestaat merendeels uit triviale moeras- en ruigteplanten zoals Grote brandnetel (Urtica dioica), Gewone smeerwortel (Symphytum officinale), Rietgras (Phalaris arundinacea), Kleefkruid (Galium aparine), Grote kattenstaart (Lythrum salicaria) en Gele lis (Iris pseudacorus).

...

Kieming van wilgen en populieren vind vindt plaats om droogvallende bodems. Door de korte levensduur van zaden vindt kieming en vestiging alleen plaats indin tijdes indien tijdens de periode van zaadverspreiding de condities van de bodem optimaal zijn. Kieming vindt niet plaats op plek plekken die zijn uitgedroogd dan wel pas laat in het seizoen droogvallen #6. Als gevolg van een langdurige overstroming kunnen kiemplanten dood gaan. Oudere planten zijn hier wel tegen bestand.

De bosgemeenschappen vallen onder de groep hardhoutooibos en zachthoutooibos, welke voorkomen bij respectievelijk een overstromingsduur van 2 tot 50 dagen/jaar en 50 tot 150 dagen/jaar #2. Schietwilgen zijn goed bestand tegen langdurige overstromingen en komen dus vook vaak op lage deel van de rivieroever voor en kunnen zich goed handhaven bij overstromingsduren tussen de 80 tot 140 dagen/jaar #6. Zwarte populieren komen optimaal komen meer voor op hogere delen dan Schietwilgen en wel met een gemiddelde overstromingsduur tussen de 2- en 50 dagen/jaar. In het zoetwatergetijdegebied kwamen voor de afsluiting van het Haringvliet wilgengrienden voor in de Biesbosch in de zone tussen 45 beneden tot 35 cm boven het gemiddeld hoogwater van 1.35 m NAP. De ontwikkeling was optimaal tot 1 m NAP #7. De essen-iepenbossen komen in het nederlandse Nederlandse rivierengebied voor in gebieden die minder dan 5 dagen per jaar overstromen #5. In het buitenland komen ze ook voor in gebieden die langduriger overstromen (50 dagen per jaar en max 15 dagen aaneengesloten langs de Oberrhein #5. Volgens Dister #8 komen hooggelegen essen-iepenbossen tot ontwikkeling op lokaties die minder dan 20 dagen/jaar overstromen. Schoor en Van Splunder #9 vonden langs de Donau in Hongarije essen-iepenbossen bij een gemiddelde overstormingsduur van 8 - 20 dagen/jaar.

...

In het zoetwatergetijdegebied komt in de wilgenbossen ook de Duitse dot voor (Salix dasyclados). Deze soort is in het verleden aangeplant in verband met de griendcultuur.
Wilgen en populieren bossen komen slechts tot ontwikkeling als er geen of zeer extensieve beweiding door grazers plaats vindt. In de literatuur staat een maximum van 20-30 of 30-50 grazers per 100 ha #6.

Dosis-effect relaties

Belangrijkt Belangrijke milieufactoren die het voorkomen van dit habitattypen bepalen zijn: overstromingsduur, bodemtype en de begrazingsdichtheid. Grondwaterstand wordt vooral bepaald door de waterstand/overstromingsduur en wordt daarom niet als extra parameter meegenomen. In onderstaande rekenregels zijn de condities voor verschillende bostypen samengevoegd, daar deze samen het habittatype vormen. Bij verschillende overstromingsduren en bodemtypen kunnen echter andere vegetatietypen overheersen. Bij de effectmodellering is het daarom het overwegen waard om toch onderscheid te gaan maken tussen de verschillende bostypen. Daarvoor kan gebruik gemaakt worden van Duel et al #5 en #6. De dosis-effect relaties voor Schietwilgenbos, Zwarte Populierenbos, Essen-Iepenbos, Elzen-Essenbos zijn reeds opgenomen (zie kopje subvegetatietypen). Voor het Essen-Iepenbos en Elzen-Essenbos zijn ook de regels voor de grondwaterstand opgenomen.

Stroomdiagram

Dosis-effect relaties

Rivierengebied - alle bossen van H91E0

...

...

...

Zoetwatergetijdegebied - Schietwilgenbos

Rivierengebied - subbostypen van H91E0

Onzekerheid en validatie

 De rekenregels zijn niet gevalideerd.

Toepasbaarheid

De Dosis-effectrelaties effect relaties zijn voornamelijk gemaakt met behulp van gegevens uit Nederland.
Het habiatmodel habitatmodel is toepasbaar voor rivieren en beken in Nederland.

Voorbeeld project

De rekenregels dosis-effect relaties voor zacht- en hardoutooibos hardhoutooibos zijn gebruikt voor het rivieren gebied #2.

...