A1. Geologische opbouw van de kust
De geologische ontwikkeling van de kust en de daarmee samenhangende opbouw van de ondergrond, is sturend in o.a. onder andere de grootschalige ontwikkeling ontwikkeling van het Nederlandse kustsysteem, de migratie van getijdengeulen, diepe bodemdaling en relatieve zeespiegelstijging , en de beschikbare hoeveelheid winbaar zand in de Noordzee.
Het is daarnaast ook duidelijk dat op verschillende plekken langs de Nederlandse kust en in de getijdenbekkens de morfologische ontwikkeling sterk bepaald wordt door de lokale / regionale geologische opbouw van de ondergrond. Om dit inzichtelijk te maken , met name als er in de ondergrond erosie-resistente lagen (ERL’s) voorkomen op dezelfde diepte als getijdegeulen. Hiervoor zijn de laatste jaren verschillende onderzoeken uitgevoerd. Dit heeft onder andere geresulteerd in een:
- Overzichtsdocument geologie van de Nederlandse kust
- Overzichtskaart van gebieden waar erosieresistente lagen verwacht mogen worden
- Studie naar de mogelijk remmende werking van dergelijke lagen op het “oprukken” van het Nieuwe Schulpengat en Borndiep,
- Eerste studie naar de invloed van ondergrondopbouw op de migratiesnelheid van getijdengeulen en,
- Eerste studie naar het implementeren van geologie in Delft3D
...
Aan het eind van 2021 moeten de volgende resultaten zijn bereikt:
- Een kartering van ERL’s voor de kust en in getijdenbekkens (2017, update 2020)
- Een analyse van morfologische ontwikkeling op verschillende locaties in de Waddenzee en Westerschelde waar ERL’s een rol hebben gespeeld (2019-2020)
- Eerste studies naar het implementeren van geologie in Delft3D (2019-2021)
- Case studies Borndiep, Callantsoog en Boomkens diep (2018-2021)
- Nationale kaart actieve ERL’s (2021)
Met het opleveren van de nationale kaart actieve ERL’s komt vier jaar werk aan de invloed van ERL’s samen. Vanaf 2022 wordt gewerkt aan de volgende items:
- Bekendheid geven aan de ERL kaart onder potentiële gebruikers:
- Een paper op basis van de bovenstaande opgeleverde producten schrijven en publiceren in bijvoorbeeld NJG.
- Er zullen overleggen / presentaties ingepland worden met kustmanagers van RWS Noord Nederland en RWS Zee en Delta. Deze overleggen dienen onder andere om te kijken of er locaties zijn waar extra onderzoek op locatie nodig is op basis van de ERL kaart. Deze overleggen zullen in Q1 van 2022 plaatsvinden, zodat er eventueel voor 1 juli 2022 scheepstijd aangevraagd kan worden voor 2023.
- Integratie van KPP-Geologie producten in de kustviewer
- Het uitzetten van nieuw onderzoek:
- Risico op zettingsvloeiing in kaart brengen
- Verdiepende studie naar ERL onder de Engelsmanplaat die bepalend is (geweest) voor de ontwikkeling van het Friese zeegat
- Vergelijking situaties
- Vervolg op D3D modelleren met focus op invloed ERL’s op systeemschaal.
- Uitwerken seismiek Nieuwe Schulpengat (stageplek student, eventueel uit te breiden met verwerking van DIS-seismiek)
A2. Bodemdaling, zeespiegelstijging
Dit onderzoek wordt uitgevoerd in samenwerking met Kustgenese (2.0 of vervolg daarop). Doel Hoofddoel van het onderzoek is een onderbouwde bijdrage van bodemdaling in de sedimentbehoefte in het kustfundament. Er is namelijk nauwe samenhang tussen de bodemdalingsgetallen en de gemeten zeespiegelstijging en dus met de sedimentbehoefte: de getijdenstations waar de waterstanden gemeten worden, worden beïnvloed door de bodemdaling daar ter plaatse. Daarnaast is er ook samenhang tussen de bodemdalingsgetallen van getijdenbekkens en sedimentimport naar de bekkens toe. De resultaten van het bodemdalingsonderzoek zijn daarmee direct relevant voor het begrijpen van het kustgedrag. De laatste 2 jaar is gewerkt aan vier onderzoekslijnen.
- Overzicht van verschillende componenten van bodemdaling
- Kaart bodemdalingsgetallen en volumes
- Validatie modelschatting bodemdaling
- Monitoringsplan opstellen
Voortzetten van alle onderzoekslijnen is relevant omdat:
Er worden vijf hoofdonderwerpen binnen de Bodemdalingsmonitor onderscheiden, waarbij de nadruk per onderwerp per jaar kan verschillen. De Bodemdalingsmonitor is een langjarig programma, er is nog genoeg werk te doen de komende jaren. De onderwerpen zijn:
- Mate van bodemdaling en -volumes in het kustfundament en getijdenbekkens
- Verbeteren van de gebruikte bodemdalingsmodellen
- Validatie modellen middels monitoring
- Bijdragen aan verbetering monitoring
- Communicatie met zowel de technische gemeenschap als daarbuiten
In 2022 zal de nadruk liggen op onderwerpen 4 en 5.
Producten 2021:
- Nieuw rapport bodemdalingsmonitor, met daarin aandacht voor verdere verbetering bodemdalingskaarten, nieuwe winningsplannen en nieuwe ontwikkelde GIA-modellen.
- Advisering / begeleiding bij monitoringsstrategie bodemdaling bij de getijdenstation
Producten 2022:
- Geologische bodemdalingskaart van kustfundament, getijdenbekkens en het vaste land. Nadere duiding:
- Dit moet een ‘echte’ kaart worden, dat als product aan de gemeenschap gegeven kan worden. Hierbij zal samengewerkt worden met een Bodemdalingsexpert binnen Deltares) en de TUDelft.
- Voorzien wordt dat rondom de publicatie van de kaart ook een symposium georganiseerd wordt, eventueel met een boekje / special issue.
- Advisering / begeleiding bij monitoringsstrategie bodemdaling bij de getijdenstation. Dit omvat 2-wekelijks overleg met WVL en CIV en presentatie bij ENW.
- de verschillende metingen van langjarige bodemdaling van het Pleistoceen (NAP-peilmerken, GPS, InSAR) niet in overeenstemming zijn met elkaar,
- er onduidelijkheid is over de bijdrage van bodemstijging door een snelle elastische reactie van de aardkorst op het afsmelten van Groenland (werk van TU Delft)
- het monitoringsplan verder uitgewerkt moet worden