3.1.1.1. Met Rotterdam in zee

Er zit volop spanning tussen een groeiende haveneconomie en de natuur in de regio Rotterdam. Hoe kan de dubbeldoelstelling van de overheid - havenontwikkeling én een betere leefbaarheid - worden ingevuld?

De visie laat zien hoe de wereldhaven Rotterdam, in de monding van Rijn en Maas, kan uitgroeien tot een natuurgebied van wereldklasse. Een gebied waar mensen graag willen wonen en recreëren. De verwachte aanleg van de Tweede Maasvlakte is geen bedreiging maar een hefboom om meer samenhang te krijgen tussen haven, stad en natuur. De landaanwinning Tweede Maasvlakte moet naast ruimte voor industrie en havenactiviteiten ook ruimte bieden voor recreatie en natuur. Rode draad in de visie is 'bouwen met de natuur', dat wil zeggen, bouwen met zand, slib, getij en water. Door slim in te spelen op zandstromen voor de kust kan voor kustuitbouw worden gezorgd. Diverse voorstellen zijn gedaan voor een optimale inrichting van het hele estuariumgebied zoals:

1. Het aanleggen van een zeereservaat: in de ondiepe zee van de Voordelta, tussen Eurogeul en Oosterschelde, zou de Noordzeefauna de kans moeten krijgen om zich te herstellen van de intensieve, bodemberoerende visserij. Zo'n reservaat moet voldoende groot zijn: ca. 100.000 ha in oppervlak. Het kan ook economische baten opleveren vanwege ecotoerisme en de betere visstand in de omliggende zee.

2. Het creëren van de "Baai van Voorne": het gebied ten zuiden van de Tweede Maasvlakte krijgt het karakter van een baai, met zandplaten, eilanden, stranden en duinen en een open verbindingen met de Rijn en Maas. Een gebied dat aantrekkelijk is voor natuur, visserij en recreatie.

3. Het toelaten van getij in de Haringvliet. Zo komt de opbouw van de slibrijke oevers weer tot stand evenals de stroom van rivierslib richting de Waddenzee. Met het toelaten van het getij herstellen ook de natuurlijke overgangen tussen zoet-en zoutwater.

4. De ontwikkeling van levende duinen van 3000 ha tussen Kwade Hoek en Zuiderstrand. Dit geeft meer veiligheid tegen overstromen, meer natuur, meer mogelijkheden voor recreatie en het aanleggen van nieuwe zoetwatervoorraden.

5. Oostvoornse Meer open en Brielle aan zee: Dit is mogelijk door het weghalen van de westelijke zeedijk. Zo ontstaat een paai- en opgroeigebied voor vissen en schelpdieren en voedselplek voor vogels en zeezoogdieren. Om de ecologie van het gebied verder te vergroten kan het Oostvoornse meer verbonden worden met het riviersysteem. Nog een stap verder gaat het idee om het Brielse meer aan te laten sluiten op de Oostvoornse baai (Brielle aan zee).

6. De aanleg van Nieuwe Marken: dit zijn gronden in gemeenschappelijk eigendom. De overheid koopt grond aan, de kosten voor bedrijfsgebouwen zijn voor de particuliere investeerders. Zij krijgen in ruil daarvoor kavels langs de randen van een markegebied. In het buitengebied van Rotterdam zijn drie typen Marken mogelijk: in lege polders langs de Nieuwe Waterweg, Brielse Maas en Bernisse; aan de binnenduinrand bij Oostvoorne en Rockanje en in open polders rond Poortugaal en Rhoon.

7. Uitbouw van het Noorderstrand: Deze uitbouw herstelt de natuurlijke kustboog van de Holandse kust. Het is op te bouwen met zand dat regelmatig uit de Eurogeul wordt gebaggerd. Op de punt van de Noorderdam komt een strandwal van enkele kilometers in noordoostelijke richting en tot 3 meter boven zeeniveau. Met aanvullende zandsuppleties komt het zandtransport langs de kust opgang.