Terug naar hoofdpagina Piping


Bij een filtertechniek wordt een filter aangebracht die water doorlaat maar voorkomt dat zandkorrels kunnen uitstromen. Een traditionele filterconstructie betreft een grindkoffer aan de binnenteen. De laatste jaren zijn enkele nieuwe technieken ontwikkeld.

  1. De grofzandbarrière (GZB) is een sleuf onder de deklaag waarin grof zand wordt geplaatst. De GZB wordt aan de binnendijkse teen aangebracht om de groei van de pipe tegen te gaan. Bij de GZB wordt geen onnatuurlijk materiaal in de ondergrond aangebracht.
  2. Een verticaal zanddicht geotextiel (VZG) wordt op de overgang tussen de kleilaag en de zandlaag, in de baan van de pipe, aangebracht om de pipegroei te stoppen. Het VZG is duurzamer dan een traditioneel stalen heavescherm.
  3. Een kunststof filterscherm is betreft een scherm met kokers die geperforeerd zijn en gevuld met filtermateriaal. Deze kokers laten wel grondwaterstroming door maar geen zandkorrels.

Deze pagina geeft een overzicht van kennisontwikkelingen en hoe men hiermee om kan gaan.

Gebruik de zoekfunctie in je browser om specifieke termen op deze pagina te vinden.


Publicaties

Publicatie Filtertechnieken (2023)

Dit document gaat in op de generieke technische aspecten die van belang zijn bij het ontwerp, uitvoering en beheer van filtertechnieken als pipingmaatregel. De publicatie biedt hulpmiddelen voor het generieke ontwerp van verschillende filtertechnieken en geeft aan hoe daarbij omgegaan kan worden met onzekerheden.

Een filtertechniek is een pipingmaatregel die water doorlaat, maar zandtransport tegenhoudt. De filtertechniek voorkomt daarmee dat het terugschrijdende erosiekanaal kortsluiting maakt. Het toepassen van een filtertechniek als pipingmaatregel voorkomt dus niet zozeer het ontstaan van het erosiekanaal, maar het voorkomt dat het erosiekanaal doorschiet onder de dijk en daarmee kortsluiting veroorzaakt.

Aan ENW is een advies gevraagd over deze publicatie, begin 2025 wordt een update verwacht waarin de adviezen van ENW worden verwerkt. 

De link naar het ENW advies: https://www.enwinfo.nl/adviezen/advies-div-publicaties-obor-vzg/


Ontwerp-, Beoordeling- en Onderhoudsrichtlijn Verticaal Zanddicht Geotextiel (2023)

Door Waterschap Drents Overijsselse Delta is in 2022 het initiatief genomen om de OBOR-VZG (Ontwerp- Beoordeling- en Onderhoudsrichtlijn Verticaal Zanddicht Geotextiel) op te stellen. Deze OBOR geeft voor het VZG de benodigde handvatten voor ontwerpers en beheerders om deze techniek toe te passen in dijkversterkingen en te beoordelen in veiligheidsbeoordelingen. Dit document is een vervolg op de eerdere publicaties van het Verticaal Zanddicht Geotextiel die door de POV-piping zijn opgesteld. Het doel van deze OBOR-VZG is om de toepassing van de (innovatieve) techniek mogelijk te maken.

Aan ENW is een advies gevraagd over deze publicatie, begin 2025 wordt een update verwacht waarin de adviezen van ENW worden verwerkt. 


Ontwerp-, Beoordeling- en Onderhoudsrichtlijn Kunststof filterscherm Salmsteke-Schoonhoven (2023)

Deze OBOR is opgesteld ten behoeve van de toepassing van kunststof filterschermen bij het project Salmsteke-Schoonhoven. Deze OBOR is nog projectspecifiek, maar de kennis en werkwijze is mogelijk ook interessant voor andere projecten. De kennis is gevalideerd met veldproeven en een onafhankelijk expertteam.

Binnen het project Salmsteke-Schoonhoven (eveneens onderdeel van Sterke Lekdijk) wordt gewerkt aan de doorontwikkeling van de toepassing van het kunststof filterscherm, waarna DIV die kennis zal bundelen in een generiek toepasbare OBOR.


Ontwerp grofzandbarrière pilot Gameren (2021) en memo met correcties en aanvullingen (2024)

Dit rapport is opgesteld in opdracht van Waterschap Rivierenland door Deltares in het kader van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) innovatieproject naar de haalbaarheid van een grofzandbarrière (GZB) als pipingmaatregel voor Gameren bij Waterschap Rivierenland. Het betreft een locatie specifieke ontwerp en beoordelingsrichtlijn voor de toepassing van een GZB bij Gameren. Ingegaan wordt op de foutenboom en veiligheid analyse. Deze richtlijn is naar verwachting ook elders in het rivierengebied toepasbaar. Het haalbaarheidsonderzoek is begeleid door een klankbordgroep, en deze richtlijn is voorgelegd aan Expertise Netwerk Waterveiligheid (ENW).

Gedurende 2022-2023 wordt de GZB doorontwikkeld en wordt gewerkt aan een generieke Ontwerp- en Beoordelingsrichtlijn (OBR) voor de GZB in het Sterke Lekdijken project van Hoogheemraadschap Stichtse Rijnlanden.

Naast het rapport 'Ontwerp grofzandbarrière pilot Gameren' is er een memo opgesteld met correcties en aanvullingen op het ontwerprapport naar aanleiding van ervaringen bij Dijkversterkingen Stad Tiel. Deze punten kunnen later worden meegenomen bij het actualiseren van een OBOR voor filtertechnieken. 



Vragen & Antwoorden

Vragen aan De Innovatieversneller kunnen worden gestuurd naar div@wsrl.nl. Vragen over piping worden door het strategieteam Piping opgepakt. Zij nemen contact op met de vragensteller. Soms kan direct een antwoord worden gegeven, in andere gevallen wordt de vraag voorgelegd aan een expert of in een workshop besproken. De antwoorden en memo’s worden, nadat deze zijn gereviewd en besproken in het strategieteam, op deze WIKI van De Innovatieversneller gepubliceerd.

Gebruik de zoekfunctie in je browser om specifieke termen op deze pagina te vinden.

Gerede vragen

Wat zijn de ervaringen met de grofzandbarrière en welke ontwikkelingen worden voorzien? (nr. 77)

Op 1 februari 2024 is deze vraag besproken in een bijeenkomst over de grofzandbarrière (GZB) in Den Bosch. Er vonden werksessies plaats over 'Beheer & Onderhoud' en 'Ontwerp & Uitvoering', en in de middag stond de vraag centraal: 'Hoe nu verder met de GZB?'. Onder Achtergronddocumenten kun je het verslag van deze bijeenkomst en de presentaties vinden. 

De doorontwikkeling van de GZB wordt opgepakt binnen het KIA-onderzoek 'Grofzandbarrière' van HWBP, wat wordt getrokken door HDSR. Binnen dit project wordt o.a. gekeken naar een robuustere aansluiting op de deklaag, een goedkopere en duurzamere productie van het benodigde grove zand, monitoring gericht op de langjarige werking van de GZB en het opstellen van een generiek beheerplan. De resultaten van het onderzoek zullen uiteindelijk leiden tot een update van de huidige OBOR.

Op basis van welke principes en rekenregels zou een horizontaal filter in een slootbodem of watergang ontworpen moeten worden? (nr. 59)

Het project Groene rivier Well van waterschap Limburg heeft een situatie met een pipingopgave waarbij de gradiënten relatief laag zijn en de deklaag relatief dun is. Als alternatief voor een heavescherm of verticale filtertechniek, zou een horizontaal filter mogelijk een kansrijke oplossing zijn. Aangezien er in de Publicatie Filtertechnieken tot nu toe nog weinig aandacht is besteed aan horizontale filteroplossingen of filteroplossingen op taluds, heeft het project DIV gevraagd om mee te kijken naar deze situatie en de opgedane kennis te helpen verspreiden. De presentatie van het project staat hier. Daarnaast neemt DIV dit punt mee bij de actualisatie van de Publicatie Filtertechnieken.

Lopende vragen

Hoe kunnen kunststof filterschermen doorontwikkeld worden? (nr. 42)

Binnen het project Salmsteke van HDSR is een projectspecifieke OBOR ontwikkeld voor kunststof filterschermen. DIV is in 2023 gevraagd om mee te denken naar de doorontwikkeling hiervan, en de generieke toepasbaarheid voor de rest van Nederland. In 2025 gaan DIV en het project Salmsteke-Schoonhoven (SAS) aan de slag met het opstellen van een generieke OBOR waarbij een aantal generieke kennisleemtes worden gevuld. 

Hoe kan de grofzandbarrière toegepast worden als innovatieve pipingmaatregel? (nr. 4)

De grofzandbarrière is als versterkingsmaatregel toegepast bij Gameren en Stad Tiel. Op het project Sterke Lekdijk (HDSR) wordt binnen het deelproject CUB de GZB verder doorontwikkeld. Het project heeft DIV gevraagd mee te helpen. In het project wordt getracht de uitvoerbaarheid en beheersbaarheid van de constructie te verbeteren. Daarnaast hebben ook de projecten TIWA (WSRL) en Ravenstein-Lith (WSAM) de maatregel in overweging genomen en zullen waar mogelijk aanhaken bij de ontwikkelingen binnen het innovatieteam van CUB. Met de ervaringen tot op heden binnen CUB en de andere projecten zal DIV in 2025/2026 de bestaande ontwerp en beoordelingsrichtlijn uit 2022 verder door ontwikkelen. Deze doorontwikkeling is opgenomen als een voorstel binnen de Kennis en Innovatie Agenda (KIA) van het HWBP.


Actuele kennisdocumenten


Lopende kennis- en innovatieprojecten


Achtergronddocumenten

Expertsessie GZB - 1 februari 2024

Op donderdag 1 februari 2024 vond een expertsessie GZB plaats, op initiatief van de waterschappen Aa en Maas en Rivierenland en Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Hiernaast zijn de presentaties van de werksessies opgenomen, samen met het verslag.


Pipingmaatregelen voor piping bij sloot (2024)

In bijgevoegde presentatie zijn diverse concepten gegeven voor het ontwerpen van pipingmaatregelen bij een sloot. De presentatie is opgesteld door het waterveiligheidsteam van project Well van waterschap Limburg.

  • No labels