home

Driekantige bies - Scirpus triqueter

Algemeen

Habitat beschrijving

Algemeen voorkomen

De Driekantige bies komt verspreid voor in de deltagebieden van de grote rivieren in West-, Zuid- en Midden-Europa #1.

In Nederland komt de Driekantige bies nagenoeg alleen voor in het zoetwatergetijdengebied van de grote rivieren. Hier is de optimale staanplaats de bij eb droogvallende zand- en slikplaatsen en zacht glooiende oevers. Deze plaatsen zijn sterk gereduceerd, doordat de getijwerking na het afsluiten van het Haringvliet sterk is verminderd. Eerder namen de standplaatslokaties al af door het afsluiten van de Zuiderzee (nu het IJsselmeer) #1.

De driekantige bies behoort tot het geslacht biezen (Scirpus) en de familie van de cypergrassen (Cyperaceae). Het is een plant met een scherp driekantige stengel, waarbij twee zijden vlak zijn en één zijde hol. De plant wordt 100 meter lang en de stengel is bij de voet 6 mm dik. Het blad is gootvormig en gekield, 6cm lang en versmalt vanaf de voet naar de top. Net als veel andere biezensoorten heeft de driekantige bies een kruipende wortelstok en deze is ongeveer 5mm dik. Hiermee kan de driekantige bies zich zelf vermeerderen. Vermeerdering met behulp van de wortelstok vindt vaker plaats dan via zaad #1.

De driekantige bies is een pioniersoort die op een extreme standplaats voorkomt #1. Vaak vestigd de driekantige bies zich als eerste plant. De driekantige bies behoort tot de helofyten die er om bekend staan onder water te kunnen wortelen en aangepast zijn aan een zuurstofarm bodemmilieu. De bladeren en de bloei steken echter boven het water uit. Helofyten bezitten luchtkanalen, waarmee zuurstof via de bladeren naar de wortels kan worden getransporteerd #1. Bij veranderende omstandigeheden wordt deze soort snel verdrongen door mattenbies (Scirpus lacustris) en, wanneer de bodem sterker opslibt, door zeebies (Scirpus maritimus).

Er bestaat een bastaardkruising tussen de mattenbies of ruwe bies met driekantige bies, genaamd de bastaardbies (Scirpus x carinatus).

Milieurandvoorwaarden

Het voorkomen van de driekantige bies hangt sterk samen met de hoge mate van milieudynamiek die karakteristiek is voor het zoetwatergetijdegebieden. Driekantige bies is echter slecht bestand tegen extreme omstandigheden zoals bij lage of hoge rivierafvoeren en bij stormvloeden #1.

Beheer en ontwikkelingskansen

Dosis-effect relaties

waterdiepte (cm)	HGI
0 - 30	0
30 - 50	0.2
50 - 70	0.4
70 - 100	0.7
100 - 130	1
130 - 150	0.5
150 - 170	0.2
170 - 200	0

Referentie: #1
NB. De optimale groeiplaatsen van de driekantige bies zijn gelegen tussen het niveau van gemiddeld hoog water (GHW) en gemiddeld laag water (GLW). De soort is niet bestand tegen langdurig hoogwater en langdurige droogval. Deze rekenregel is gebasseerd op een getinjde verschil van 2 meter en is gemeten ten opzichte van de GHW. Als de driekantige bies boven het GLW voorkomt dan kunnen de optimale omstandigheden alleen aanwezig zijn in gebieden met een getijdeverschil van >(150-)170 cm.

slibgehalte (%)	HGI
0	1
15	1
25	0

Referentie: #1
NB. Waar het water stagneert sedimenteerd slib. Hierdoor kort de driekantige bies niet voor in stagnant water. Hier nemen de mattenbies of ruwe bies de vegetatie over. Korte perioden van (snel) stromend water worden waarschijnlijk goed door de soort verdragen. De driekantige bies vestigd zich op uiteenlopend substraat van klei tot zand. Daarnaast komt de driekantige bies zowel op geëxponeerde lokaties als liwe lokaties voor.

chloridegehalte (mg/L)	HGI
0	1
300	1
500	0

Referentie: #1
NB. De direkantige bies komt uitsluitend voor binnen het zoetwatergetijdegebied.

getijdeverschil (cm)	HGI
0	0
100	0
160	1
200	1

Referentie: #3
NB. Een getijdeverschil kleiner dan 100 cm biedt slechte tot geen mogelijkheden voor ontwikkeling van Driekantige bies.

droogvalduur (%)	HGI
0	0
1	0.05
2	0.15
3	0.25
4	0.38
5	1
67	1
75	0
100	0

Referentie: #3
Voor deze relatie is in de studie #3 de het percentage van de tijd dat het gebied droog ligt gedurende 14 dagen gebruikt.

Onzekerheid en validatie

Toepasbaarheid

Voorbeeld project

Referenties

1 Duel, H., Specken,B., 1994. Standplaatsmodel Driekantige Bies: een model voor het analyseren van de standplaatskwaliteit van zoetwatergetijdegebieden voor de driekantige bies (Scirpus triqueter). INRO-TNO, Afdeling Planning, Delft. maart 1994