Zwarte stern - Chlidonias niger

Algemeen

Algemene kenmerken

 

Naam soort(en)groep

Zwarte stern - Chlidonias niger

Regio

Nederland, Eurazië

Watersysteem

Moeras, intergetijdenzone, kust, plassen

Natuurparameter

vogels

HR nr

A197

Factsheet opgemaakt door

M.P. Weeber

Habitat beschrijving

Algemeen voorkomen (Broedhabitat)

De zwarte stern is een koloniebroeder en broedt in laagveen moerassen, laagveengraslanden en moerassen in rivierkleigebieden. Kleine aantallen komen nog voor in vennen en hoogvenen. In de Rijkswateren worden de zwarte sterns vooral aangetroffen in de uiterwaarden van de grote rivieren #1.

De nesten worden gebouwd daar waar veel drijvende vegetatie te vinden is, zoals middelgrote moerassen, dode rivierarmen, poelen, maar ook in sloten. De zwarte stern maakt vaak zijn nesten op krabbescheer (Straiotes aloides). Echter ook ander drijvend plantenmateriaal wordt geaccepteerd voor de nestbouw, zoals drijvende wortelstokken van waterlelie, gele plomp, lisdodde, algenmatten, lage oevervegetatie of drijvend materiaal als planken en boomstammen. In het rivierengebied wordt er met name gebroed op zogenoemde nestvlotjes. Verder heeft de zwarte stern, omdat hij verstoringsgevoelig is, een voorkeur voor een leefomgeving met hoge bedekking van drijvende watervegetatie #1.

Peilfluctuatie moet beperkt zijn om het wegspoelen van nesten te voorkomen, om deze reden moeten overstromingen van nesten tijdens het broedseizoen voorkomen worden #1.

Voedselhabitat en strategie

Over het algemeen foerageert de Zwarte stern bij de broedplaats, maar afstanden tot zo'n 3 km van de broedplaats zijn mogelijk. De zwarte stern prefereert gebieden met veel grote insecten, kleine vis en amfibieën. De mogelijkheid om te kunnen variëren in prooi is van belang #1.

Reproductie en migratie

De kolonies zijn aanwezig van eind april tot eind juli - begin augustus. Het leggen van eieren start in het algemeen vanaf 10 mei en het legsel bestaat uit 3 eieren. Na 19 tot 23 dagen zijn deze uitgebroed en na 16 tot 25 dagen zijn de jongen vliegvlug #1.

Vanaf juli trekt de zwarte stern naar de kust van tropisch Afrika. Vanaf eind april komen de vogels terug #1.

Leeftijd en mortaliteit

Bij gevaar verlaten de jongen de nesten. Zij schuilen dan in de nabijgelegen vegetatie. Dag-actieve predatoren maken nauwelijks kans, echter nacht-actieve predatoren kunnen een sterke invloed hebben op het nest succes #1.

Dosis-effect relaties

Stoomdiagram













Dosis-effect relaties

Bar chart for Wateroppervlak binnen straal van 3 km showing HSI by wateroppervlak binnen straal van 3 km (%)

wateroppervlak binnen straal van 3 km (%)

HSI

0

0

5

0.7

25

1

50

1

100

0

Referentie: #1

Bar chart for Breedte water showing HSI by breedte water (m)

breedte water (m)

HSI

1

0.8

25

1

100

0.4

200

0

250

0

Referentie: #1

Bar chart for Nestplaatsen showing HSI by nestplaatsen (klassen)

nestplaatsen (klassen)

HSI

oever

0.3

algen-draadwieren

0.5

vegetatie-pollen in water

1

modderbankjes

0.8

drijvende wortelstokken

0.8

Krabbescheer

1

vlotjes

1

Referentie: #1

Bar chart for Hoogte vlotjes t.o.v. wateroppervlak showing HSI by hoogte vlotjes t.o.v. wateroppervlak (cm)

hoogte vlotjes t.o.v. wateroppervlak (cm)

HSI

0 - 2

1

2 - 3

0.7

> 3

0.1

Referentie: #1

XYline chart for Dagelijkse peilfluctuaties showing HSI by dagelijkse peilfluctuaties (cm/dag)

dagelijkse peilfluctuaties (cm/dag)

HSI

2 - 3

0.7

> 3

0.1

Referentie: #1

Bar chart for Overstromingen showing HSI by moment van overstroming (periode)

moment van overstroming (periode)

HSI

tot in april

1

tot in juni

0.6

tot in juli

0.1

geen

1

Referentie: #1

Bar chart for Plaatsen met drijvende waterplanten > 50 % bedekking showing HSI by plaatsen met drijvende waterplanten > 50 % bedekking (klassen)

plaatsen met drijvende waterplanten > 50 % bedekking (klassen)

HSI

aanwezig

1

afwezig

0

Referentie: #1

Bar chart for Beslotenheid landschap (bosopslag) showing HSI by beslotenheid landschap (bosopslag)

beslotenheid landschap (bosopslag)

HSI

aanwezig

1

afwezig

0

Referentie: #1

XYline chart for Oppervlakte moeraslandschap binnen 3 km showing HSI by oppervlakte moeraslandschap binnen 3 km (ha)

oppervlakte moeraslandschap binnen 3 km (ha)

HSI

0

0

25

0.5

200

1

250

1

Referentie: #1

Bar chart for Hooilanden binnen 3 km showing HSI by hooilanden binnen 3 km (klassen)

hooilanden binnen 3 km (klassen)

HSI

aanwezig

0

afwezig

0.8

Referentie: #1

Ornithologisch Basisregister #2

ecotoop-gebied

nest

voedsel

open water

++

++

rietvegetaties

+

+

ruigten

 

+

zandige, open ruigten en pioniersvegetaties

 

 

heide stuifzand, veen, open duin

 

 

grasland

 

+

akkers

 

 

struwelen

 

 

bos

 

 

bebouwd gebied

 

 

open gebied

 

 

Het nest wordt gemaakt op het wateroppervlak en aan de waterkant.

Het voedsel wordt gezocht op de onder water, aan het wateroppervlak, aan de waterkant, in de kruilaag en in de stuiklaag.

De bepalende factor van voorkomen is de aanwezigheid van ondiep open water, eilandjes en/of drijvende waterplanten en grote insecten, .

Onzekerheid en validatie

(warning) Deze rekenregels zijn niet gevalideerd.

Deze rekenregels zijn opgesteld aan de hand van een literatuuronderzoek #1.

Toepassingsgebied

Deze rekenregels zijn opgesteld voor de zwarte nabij Rijkswateren #1.

Voorbeeld project

Niet aanwezig

Referenties

1 Van der Winden, J., Dirksen, S., Poot, M.J.M., 1996 . HSI-modellen voor 15 oevergebonden broedvogelsoorten. Ministerie van verkeer en waterstaat, Dienst weg en watebrouwkunde, Bureau Waardenburg, februari 1996
2 Sierdsema, H. Broedvogels en beheer. Staatsbosbeheer.SOVON. 1995

  • No labels