Page History

{scrollbar}

h1. Zwarte stern - _Chlidonias niger_

h1. Algemeen
{section}{column:width=80%}
|| Algemene kenmerken || ||
| Naam soort(en)groep | Zwarte stern - _Chlidonias niger_
 |
| Regio |  |
| Watersysteem |  |
| Natuurparameter | vogels |
| HR nr |  |
| Factsheet opgemaakt door | M.P. Weeber |{column}{column:width=20%}
| !Zomertaling (www.natuurfotoalbum.eu).jpg|thumbnail! |
| [natuurfotoalbum.eu] |{column}{section}

h1. Habitat beschrijving


h3. Algemeen voorkomen

De zwarte stern broed in laagveen moerassen, laagveengraslanden en moerassen in rivierkleigebieden. Kleine aantallen komen nog voor in vennen en hoogvenen. De voorkeur is ondiep water met veel drijvende vegetatie waarbij er wordt gebroed in middelgrote moerassen, dode rivierarmen, poelen, maar ook in sloten [#1]. De zwarte stern maakt vaak zijn nesten op krabbescheer (Straiotes aloides). Echter ook ander drijvend plantenmateriaal wordt geaccepteerd voor de nestbouw. Nu is dit vooral drijvende wortelstokken van Waterlellie, gele plomp, lisdodde, algenmatten, lage oevervegtatie of drijvend mateiraal als planken en boomstammen. Vooral in het rivierengebied worden nestvlotjes geaccepteerd [#1]. De zwarte stern is een koloniebroeder [#1]. 

In de Rijkswateren worden de zwarte sterns vooral aangetroffen in de uiterwaarden van de grote rivieren. De zwarte stern is een koloniebroeder [#1]. Het ontbreken van drijvende vegetatie maakt andere wateren ongeschikt.  [#1].

De nsestplaatsenzwarte wordenstern beconcurreerdis doorverstoringsgevoelig. meeuwen,Hij zoalsheeft de ringsnavelmeeuwvoorkeur (Larusvoor delawarensis)hoge enbedekking zilvermeeuwvan (Larusdrijvende argentatus)watervegetatie [#1].

Een te hoge uittreedhoogte kan problemen geven voor de jongen. Vegetatie biedt beschutting tegen predatoren en dient als nestherkenning. De nesten dienen droog te blijven tijdens peilfluctuatie [#1]. Een breed water helpt als bescherming tegen predatoren. Waterdiepte heeft effect op de hoeveelheid vis die beschikbaar is en de bescherming van het nest tegen predatoren [#1]. Voor foerageren is het van belang dat het water helder is en voldoende vis bevat. Hoog opgaande vegetatie wordt door de broedvogels gemeden [#1].

h3. Voedselhabitat en strategie

In zoute wateren wordt voornamelijk aan eht wateroppervlak op scholen levende kleine jonge vis , zoals haring, sprot en zandspiering, gejaagd. Daarnaast vormen garnaalachtigen en krabbetjes een aanvulling op het dieet Over het algemeen foerageert de Zwarte stern bij de broedplaats echter afstanden van 3 km zijn mogelijk [#1]. Peilfluctuatie moet beperkt zijn om het wegspoelen van nesten te voorkomen, evenals overstromingen [#1]. InDe hetgewenste binnenvlandstroomsnelheid wordenis anaststilstaand veeltot visjes, zoals stekelbaars, zoetwaterbaars, ook op kikkervisjes, insecten en insectenlarven gejaagdlangzaam stromend en zoete en brakke wateren worden gebruikt [#1].

h3. ReproductieVoedselhabitat en migratiestrategie

De kolonies zijn aanwezig van de tweede helft van april tot en met half augustus. De eieren worden gelegd in de eerste helft van mei, varieerend van 2 tot 3 eieren per nest. De broeduur is ongeveer 22 tot 26 dagen en na 22 tot 28 dagen bereiken de kuikens het vliegvlugge stadium [#1]. In de loop van juli wiorden de vogels vliegvlug en start de dispersie zwarte stern prefereert gebieden met veel grote insecten en kleine vis. De mogelijkheid om te kunnen variëren aan prooi is van belang. Ook amfibiën worden gegeten [#1].

h3. Reproductie en migratie

De kolonies zijn aanwezig van eind april tot eind juli - begin augustus. Het eileggen start in het algemeen vanaf 10 mei en het legsel bestaat uit 3 eieren. Na 19 tot 23 dagen zijn deze uitgebroed en na 16 tot 25 dagen zijn de jongen vliegvlug [#1]. 

InVanaf augustusjuli vindttrekt de wintertrekplaatszwarter stern naar de West Afrikaanse kust van Mauritaniëtropisch tot NigeriaAfrika. Vanaf eind maart - begin april zijnkomen de zwarte sternen weer in ons land te vindenvogels terug [#1]. 

h3. Leeftijd en mortaliteit

RattenBij engevaar marterachtigenverlaten hebbende hetjongen opde hetnesten. nestZij voorzien.schuilen Bijdan voldoendein bedekkingde kunnennabijgelegen ratten een probleem zijn voor de zwarte stern. Predatoren uit de lucht worden met vereende kracht uit de kolonie geweerdvegetatie. Dag-actieve predatoren maken bijna geen kans, echter nacht-actieve predatoren kunnen een sterke invloed hebben op het nest succes  [#1]. 

h1. Dosis-effect relaties

h4. Stoomdiagram

\\{flowchart}graph[
rankdir=LR]
nodesep=0.5
"node0" [
label = "HGI Nesthabitat Zwarte stern | HGI Voedselhabitat Zwarte stern | HGI Leefgebied algemeen Zwarte stern"
shape = "record"
];
"node3" [
label = "HGI Broedgebied Zomertaling"
shape = "record"
];
"node0":f1-> "node3" [style=italic,label="minimum"]
[
id = 2
];
{flowchart}
\\

\\{flowchart}graph[
rankdir=LR]
nodesep=0.5
"node0" [
label = "Geschiktheid nestplaats | Dagelijkse peilfluctuatie | Overstromingen "
shape = "record"
];
"node3" [
label = "HGI Nesthabitat Zwarte stern"
shape = "record"
];
"node0":f1-> "node3" [style=italic,label="minimum"]
[
id = 2
];
{flowchart}
\\

\\{flowchart}graph[
rankdir=LR]
nodesep=0.5
"node0" [
label = " Wateroppervlak binnen straal van 3 km | Hooilanden binnen 3 km  "
shape = "record"
];
"node3" [
label = "HGI Voedselgebied Zwarte stern"
shape = "record"
];
"node0":f1-> "node3" [style=italic,label="gemiddelde"]
[
id = 2
];
{flowchart}
\\

\\{flowchart}graph[
rankdir=LR]
nodesep=0.5
"node0" [
label = "Breedte water | Beslotenheid landschap (bosopslag) | Oppervlakte moeraslandchap binnen 3 km "
shape = "record"
];
"node3" [
label = "HGI Leefgebied algemeen Zwarte stern"
shape = "record"
];
"node0":f1-> "node3" [style=italic,label="gemiddelde"]
[
id = 2
];
{flowchart}
\\

\\{flowchart}graph[
rankdir=LR]
nodesep=0.5
"node0" [
label = " Nestfaciliteit | Plaatsen met drijvende waterplanten (> 50 %) "
shape = "record"
];
"node3" [
label = "Geschiktheid nestplaats"
shape = "record"
];
"node0":f1-> "node3" [style=italic,label="gemiddelde"]
[
id = 2
];
{flowchart}
\\

\\{flowchart}graph[
rankdir=LR]
nodesep=0.5
"node0" [
label = " Nestplaatsen | Hoogte vlotje t.o.v. wateroppervlak "
shape = "record"
];
"node3" [
label = "Nestfaciliteit"
shape = "record"
];
"node0":f1-> "node3" [style=italic,label="minimum"]
[
id = 2
];
{flowchart}
\\

h4. Dosis-effect relaties

Zie ook [Algemeen - Vis-etende vogels|Algemeen - Vis-etende vogels] en [Algemeen - Broed en rust habitat (Water)vogels|Algemeen - Broed en rust habitat (Water)vogels] voor algemene rekenregels voor vogels. 

Door Sierdsema 1995 is ...................Aartsen et al [#2]. 

{section}{column:width=50%}
{chart:type=bar|title=  Wateroppervlak binnen straal van 3 km |xlabel=wateroppervlak binnen straal van 3 km (%)|yLabel=HSI |dataDisplay=true|dataOrientation=vertical|legend=false}
|| wateroppervlak binnen straal van 3 km (%) || HSI ||
| 0 | 0 |
| 5 | 0.7 |
| 25 | 1 |
| 50 | 1 |
| 100 | 0 | 
{chart}
Referentie: [#1]

{column}{column:width=50%}
{chart:type=bar|title=Breedte water|xlabel=breedte water (m)|yLabel=HSI |dataDisplay=true|dataOrientation=vertical|legend=false}
|| breedte water (m) || HSI ||
| 1 | 0.8 |
| 25 | 1 |
| 100 | 0.4 |
| 200 | 0 | 
| 250 | 0 |
{chart}
Referentie: [#1]

{column}{section}{section}{column:width=50%}
{chart:type=bar|title=Nestplaatsen|xlabel=nestplaatsen (klassen)|yLabel=HSI |dataDisplay=true|dataOrientation=vertical|legend=false}
|| nestplaatsen (klassen) || HSI ||
| oever | 0.3 |
| algen-draadwieren | 0.5 |
| vegetatie-pollen in water | 1 |
| modderbankjes | 0.8 |
| drijvende wortelstokken | 0.8 |
| Krabbescheer | 1 |
| vlotjes | 1 |
{chart}
Referentie: [#1]

{column}{column:width=50%}
{chart:type=bar|title=Hoogte vlotjes t.o.v. wateroppervlak|xlabel= hoogte vlotjes t.o.v. wateroppervlak (cm)|yLabel=HSI |dataDisplay=true|dataOrientation=vertical|legend=false}
|| hoogte vlotjes t.o.v. wateroppervlak (cm) || HSI ||
| 0 - 2 | 1 |
| 2 - 3 | 0.7 |
| > 3 | 0.1 |
{chart}
Referentie: [#1]
{column}{section}

{section}{column:width=50%}
{chart:type=XYline|title=Dagelijkse peilfluctuaties|xlabel=dagelijkse peilfluctuaties (cm/dag)|yLabel=HSI |dataDisplay=true|dataOrientation=vertical|legend=false}
|| dagelijkse peilfluctuaties (cm/dag) || HSI ||
| 2 - 3 | 0.7 |
| > 3 | 0.1 |
{chart}
Referentie: [#1]

{column}{column:width=50%}
{chart:type=bar|title=Overstromingen|xlabel= moment van overstroming (periode)|yLabel=HSI |dataDisplay=true|dataOrientation=vertical|legend=false}
|| moment van overstroming (periode) || HSI ||
| tot in april | 1 |
| tot in juni | 0.6 |
| tot in juli | 0.1 |
| geen | 1 |
{chart}
Referentie: [#1]

{column}{section}{section}{column:width=50%}
{chart:type=bar|title=Plaatsen met drijvende waterplanten > 50 % bedekking|xlabel=plaatsen met drijvende waterplanten > 50 % bedekking (klassen)|yLabel=HSI |dataDisplay=true|dataOrientation=vertical|legend=false}
|| plaatsen met drijvende waterplanten > 50 % bedekking (klassen) || HSI ||
| aanwezig | 1 |
| afwezig | 0 |
{chart}
Referentie: [#1]

{column}{column:width=50%}
{chart:type=bar|title=Beslotenheid landschap (bosopslag)|xlabel= beslotenheid landschap (bosopslag)|yLabel=HSI |dataDisplay=true|dataOrientation=vertical|legend=false}
|| beslotenheid landschap (bosopslag) || HSI ||
| aanwezig | 1 |
| afwezig | 0 |
{chart}
Referentie: [#1]
{column}{section}

{section}{column:width=50%}
{chart:type=XYline|title=Oppervlakte moeraslandschap binnen 3 km|xlabel=oppervlakte moeraslandschap binnen 3 km (ha)|yLabel=HSI |dataDisplay=true|dataOrientation=vertical|legend=false}
|| oppervlakte moeraslandschap binnen 3 km (ha) || HSI ||
| 0 | 0 |
| 25 | 0.5 |
| 200 | 1 |
| 250| 1 |
{chart}
Referentie: [#1]

{column}{column:width=50%}
{chart:type=bar|title=Hooilanden binnen 3 km|xlabel= hooilanden binnen 3 km (klassen)|yLabel=HSI |dataDisplay=true|dataOrientation=vertical|legend=false}
|| hooilanden binnen 3 km (klassen) || HSI ||
| aanwezig | 0 |
| afwezig | 0.8 |
{chart}
Referentie: [#1]
{column}{section}

h1. Onzekerheid en validatie

(!) Deze rekenregels zijn niet gevalideerd.

Deze rekenregels zijn opgesteld aan de hand van een literatuuronderzoek [#1].

h1. Toepassingsgebied

Deze rekenregels zijn opgesteld voor de zwarte stern en zijn van toepassing op het bepalen van het potentieel broedgebied van deze soort nabij Rijkswateren [#1]. 

h1. Voorbeeld project

Niet aanwezig

h1. Referenties

1 {anchor:1} Van der Winden, J., Dirksen, S., Poot, M.J.M., 1996 . HSI-modellen voor 15 oevergebonden broedvogelsoorten. Ministerie van verkeer en waterstaat, Dienst weg en watebrouwkunde, Bureau Waardenburg, februari 1996
2 {anchor:2} Sierdsema